انتظار می‌رود در فهرست بهترین کتاب های فلسفی دنیا نام تعدادی از کتاب‌های معاصر به چشم بخورد؛ اما کتاب های کلاسیک فلسفه غیر از در دسترس بودن، بهترین روش رسیدن به دیدگاهی دربارۀ فلسفه هستند. افلاطون بیش از دوهزار سال پیش این گفت‌وگو را ثبت کرده و هنوز هم خواندنی است. در این رساله سؤالاتی عمیق درمورد انسان و جایگاه او در جهان هستی مطرح می‌شود. دنیای سوفی، یکی از بهترین کتاب های فلسفی خصوصاً برای نوجوانان است که در بیش از بیست میلیون نسخه چاپ شده است. این رمان داستان دختر چهارده سالۀ نروژی، سوفی آدموندسن را در معمایی با سؤالات گیج‌کننده پی می‌گیرد.
با دکارت از خواب بیدار شوید، با افلاطون و نیچه سر کار بروید، با کانت در ورزشگاه وقت بگذرانید و با اووید یا سیمون دوبوار رابطه جنسی داشته باشید. در “سرگذشت فلسفه”، پروفسور براین مگی به تحلیل ۲۵۰۰ سال تاریخ فلسفۀ غرب می‌پردازد، از روزهای یونان باستان تا عصر حاضر. با توانایی استثنایی او در فهم و تفسیر فلسفه، این اثر به گونه‌ای نوشته شده که هم برای مخاطب علاقه‌مند اما غیرمتخصص مفهوم‌پذیر است و هم برای آن دسته از خوانندگان که با فلسفه آشنایی دارند، جذاب و معنی‌دار است. متافیزیک به‌معنایی که در این اثر تشریح شده، هرگز در جریان فلسفه تحلیلی غایب نبوده، یا به بیان بهتر، نمی‌توانسته باشد، اگرچه توجه مستقیم به پرسش‌های هستی‌شناختی یا متافیزیکی علاقه متاخرتری در پژوهش‌های فیلسوفان تحلیلی به شمار می‌آید. فلسفه تحلیلی به عنوان جریانی که در ابتدای پیدایش‌اش متاثر از جنبش‌های نوکانتی بوده، بی‌شک چندان پروای مباحث هستی‌شناختی یا الهیاتی کلاسیک را نداشت، اما این به‌معنای فارغ بودن این جریان از «کوشش خود-انتقادگرانه ذهن انسان برای شناخت کل واقعیت و اسباب عقلانی آن» نیست.
یانگ اما روشن، شفاف و واضح می‌نویسد و درعین‌حال که شارح است، فیلسوفانه می‌نویسد. این نکته بسیار مهمی است زیرا او وقتی درباره هایدگر، نیچه و شوپنهاور می‌نویسد، طوری آنها را محل بحث قرار می‌دهد که مخاطب احساس می‌کند آنها با یکی از مسائل مبتلابه امروز درگیر هستند. شما از اقتباس سوال کردید و من باید با افتخار بگویم که یکی از بزرگترین علاقه‌های من اقتباس از آثار دیگر، اعم از داستان، نمایشنامه‌های دیگر یا حتی آثار سینمایی است. طوری که حتی اگر یک نمایشنامه‌ای مثل زبان تمشک‌های وحشی، اقتباس مستقیمی از فیلم توت‌فرنگی‌های وحشی برگمن نیست، اما نمایشنامه آشکارا وامدار این فیلم است. دلیلش این است که من فکر می‌کنم، ما نمایشنامه‌نویس‌ها یا در معنای بزرگ‌تر، کسانی که درگیر کار نوشتن هستند، بسیار مدیون کارهای دیگری که پیش از ما رخ داده‌اند، هستیم.
به نیچه و شوپنهاور هم علاقه زیادی دارد و آخرین اثرش نیز کتابی سه‌جلدی درباره فلسفه آلمانی در قرن بیستم است. نیچه اما جزو فلاسفه قاره‌ای محسوب می‌شود که تحلیلی‌ها سال‌ها هیچ تمایلی به او نشان نمی‌دادند و به‌همین‌دلیل نیچه در جهان انگلیسی‌زبان بسیار کمرنگ بود. او هایدگر بسیار دشواراندیش را هم به فیلسوفی با پرسش‌ها و پاسخ‌های روشن تبدیل می‌کند. شاید البته برخی در این عیبی نیز بیایند و بگویند برخی افکار اصلاً روشن‌شدنی نیستند یا وضوح، چیزی را از اندیشه می‌کاهد. این به‌خصوص شاید درباره فیلسوفانی صادق باشد که عامدانه زبان واضح را پس زده‌اند. ازجمله آنها همین نیچه است که نمی‌خواست به زبان منطقی دقیق متن بنویسد.
همه کتاب‌های معرفی‌شده با زبانی روان و گویا تلاش می‌کنند آغاز مطالعه فلسفه را که دانشی دشوار به شمار می‌رود، برای مبتدیان آسان کنند. بهترین کتاب برای شروع فلسفه کتابی است که پیچیدگی‌های این حوزه را برای نوآموزان ساده کند. کتاب فوق مستقیم و با لحنی شخصی با خوانندگان صحبت می‌کند و نه‌تنها در آنها هیجانی درباره فلسفه ایجاد می‌کند، بلکه آنها را به کشف چگونگی تأثیر فلسفه بر افراد وامی‌دارد. ۱۴ فصل پرهیجان خوانندگان را به اعماق دنیای تفکر فلسفی می‌برند و آنها را به تعمق درباره پرسش‌های بزرگ زندگی دعوت می‌کنند. این کتاب با طرح پرسش‌های بدون پاسخ، تمرینی است برای ذهن افراد تا به جست‌وجوی پاسخ بروند.
اقبال در انگلستان و آلمان درس خواند و به‌خصوص با اشعار شعرای رمانتیک انگلیسی و آلمانی آشنایی داشت. اقبال نوشته‌ای به نثر درباره این قضایا ندارد جز مجموعه‌ای که به انگلیسی نوشته است و Sray Reflections نام دارد. در این مجموعه تأملات خود را به سبک گزیده‌گویی درباره مسائل مختلف عالم بیان کرده است. در شعر فارسی اما نشانه‌های تاثیرپذیری اقبال از نیچه در دو مثنوی بلند «اسرار خودی» و «رموز بی‌خودی» دیده می‌شود؛ به‌خصوص از لحاظ تاکیدی که بر مفهوم خودی می‌کند و رابطه‌ای که بین فرد و جمع می‌بیند. کتاب جولیان یانگ نیز این نشان را می‌دهد و یکی از امتیازات این کتاب این است که نشان می‌دهد نیچه در وهله اول یک مصلح اجتماعی بوده است و هدفش بیش از آنکه برافکندن جامعه بوده باشد، اصلاح اجتماعی بوده است. به هر روی اقبال نیز تصوری اینگونه از خود داشته و شاید بتوان گفت حتی دراین‌زمینه تاثیر خود، نظیر نیچه دچار اغراق‌گویی هم شده و تصور می‌کرده است که دارد دنیایی نو می‌سازد.
او برای شروع، به بررسی سوالات اصلی فلسفه، مانند “چه هستیم؟” و “چگونه باید زندگی کنیم؟” پرداخته و سپس به بررسی مبانی فلسفی اخلاق، دین و علم پرداخته است. این کتاب به عنوان یک مقدمه، برای کسانی که نخستین بار با فلسفه آشنا می‌شوند، مناسب است و از مثال‌های مناسبی نیز برای روشن شدن مفاهیم استفاده کرده است. در تعریف تخصصی‌تر از فلسفه، بیان شده است که فلسفه به عنوان یک علم، به هدف شناخت موجودات به دلیل وجودی آنها بررسی می‌شود، نه به دلیل خصوصیات خاصی که دارند. به این ترتیب، فلسفه به عنوان دانشی گفته می‌شود که درباره هستی بدون ارتباط با پدیده‌های خاص بحث می‌کند و به تمامی موضوعات مرتبط با هستی پرداخته و همه‌ی هستی را به عنوان یک موضوع در نظر می‌گیرد. در مجموع، فلسفه به پاسخ دادن به سؤالات بزرگترین و کلی‌ترین هستی پرداخته و مسائل عمیقی مانند معنای زندگی و عاقبت کار انسان را بررسی می‌کند. من موافقم که بهترین کتاب‌ها برای شروع فلسفه، آثار سنگین و پرمفهوم نیستند.
میرداماد به عنوان یکی از بزرگان فکری و عرفانی ایران، همیشه به پرسش‌های عمیقی درباره جوامع و انسان‌ها پرداخته است. این کتاب در حقیقت یک رساله فلسفی است که در آن مفاهیمی مانند وجود، صداقت، خدایی، خاتمیت پیامبران، خدایی آدم و کمال آدم مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. محتوای کتاب به گونه‌ای است که خواننده را به چالش می‌کشاند و از وی می‌خواهد به مفاهیم مورد بحث با دقت و تمعن بپردازد. فلسفه چیست؟ سوالی است که همیشه راه‌گشای خوبی برای شروع به فکر کردن و پژوهش در مورد این علم قدیمی و جذاب است. کتاب الفبای فلسفه نوشته‌ی نایجل واربرتون، سعی دارد با معرفی هفت فصل مختلف (خدا، درست و نادرست، جهان خارج، علم، ذهن و هنر)، مخاطبش را با مفاهیم و مباحث پایه‌ای فلسفه آشنا کند. فلسفه، تلاشی است برای پاسخ دادن به سؤالات اساسی انسان درباره زندگی و جهان.
هدف این قانون که زنان نیز در تهیه آن نقش داشتند، حرکت تدریجی به سوی دموکراسی و مدرنیزاسیون اجتماعی و اقتصادی در کنار تضمین آزادی اجتماعات، آزادی تشکل و آزادی‌بیان بود و علی‌القاعده در آن به حقوق برابر زنان با مردان نیز توجهی ویژه شده بود. آنچه بعدتر پیش آمد و به‌خصوص مایه انتقاد گسترده به تصمیم جو بایدن به خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و پایان جنگ ۲۰ساله شد، تصاویر مردمانی بود که می‌کوشیدند به هر نحوی شده است با آخرین هواپیماهایی که افغانستان را ترک می‌کنند، از کشور خارج شوند. برای کسانی که در دوران امارت اول طالبان در سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، در افغانستان زیسته بودند، بازگشت این گروه افراطی به قدرت معنایی جز تباهی نداشت. وقتی سه‌سال پیش حمله فراگیر طالبان به جمهوری اسلامی افغانستان و فتح فوری ولایات این کشور به جهان مخابره می‌شد، موجی از حیرت جهانیان را فراگرفت. در تمام مدتی که اخبار پیشروی طالبان در رسانه‌ها بازتاب پیدا می‌کرد، بسیاری منتظر نبرد نهایی تعیین‌‌کننده میان دولت و طالبان بودند.
ثبت ديدگاه