در آندم که بر جا دره‌ها چون مرده ماران خفتگاننددر آن نوبت که بندد دست نیلوفر به پای سرو کوهی دامگرم یاد آوری یا نهمن از یادت نمی‌کاهمترا من چشم در راهم. نیما یوشیج کتاب داستان کودکانه‌ی «آهو و پرنده‌ها» را در سال ۱۳۴۹ نگاشت. این کتاب توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسید. تصویرگری این کتاب بر عهده بهمن دادخواه نقاش و تصویرگر کتاب‌های کودک بود. «مجموعه اشعار کامل» یکی از کامل‌ترین و جامع‌ترین کتاب‌های نیما یوشیج است که با کوشش‌های بی‌دریغ و خستگی‌ناپذیر سیروس طاهباز گردآوری شده است. سیروس طاهباز با جمع‌آوری بیش از بیست هزار برگ از دست‌نوشته‌های نیما در طول ۳۵ سال و با انتشار ۲۳ دفتر این شاعر فقید مجموعه‌ای کامل و بی‌نظیر از شعرهای نیما را تدوین کرده است.

علی اسفندیاری مشهور به نیما یوشیج در ابتدا به سبک معمول قدیم و مخصوصاً به سبک خراسانى شعر مى‌ساخت. اما آشنایى به زبان فرانسه و ادبیات آن زبان راه تازه‌اى در پیش چشم او گذاشت. ثمره‌ى کاوش‌هاى وى در این راه، بعد از جدایى از مدرسه و گذرانیدن دوران دلدادگى، به آنجا انجامید که ممکن است در منظومه‌ى افسانه‌ى او دیده شود. نیما یوشیج در سال ۱۳۰۱ با منظومه «افسانه» که مانیفست شعر نو فارسی خوانده شده است، در آغاز انقلاب ادبی و روشنفکری شعر مدرن فارسی قرار گرفت. وی آگاهانه تمام بنیادها و ساختارهای شعر کهن فارسی را به چالش کشید.

ماه می‌تابد، رود است آرام،بر سر شاخة «اوجا»، «تیرنگ»دم بیاویخته، در خواب فرورفته، ولی در «آیش»کار شب پا نه هنوز است تمام. نشسته در میان زورق زرینبرای آن که از من دل رباید.مرا در جای می پاید.می آید چون پرندهسبک نزدیک می آید.می آید گیسوان آویخته گونز گرد عارض مه ریخته خون. نیما گاهی در این نامه‌ها از اوضاع زندگی خود گله می‌کند و گهگاه از وضعیت جامعه شکایت می‌کند. این نامه‌ها بیان‌گر احوالات شخصی شاعر و همچنین نمایش‌گر اوضاع جامعه‌ی پیرامون او در زمان حیاتش هستند. ما هنوز نتوانسته‌ایم چهره‌هایی همچون نیما یوشیج را به‌عنوان جاذبه در بخش گردشگری استان مطرح کنیم. در حالی که چند سالی است که خانه پدری نیما با تلاش فراوان سازمان میراث فرهنگی و صرف هزینه‌های هنگفت، تبدیل به موزه شده است اما به نظر می‌رسد برای نگهداشت و حفاظت از آن کماکان نیاز به توجه جدی این سازمان دارد.

مطلب پیش رو، معرفی گزیده‌ای از مهم‌ترین و بهترین کتاب‌های نیما یوشیج، شاعر برجسته و توانای معاصر است. کمتر از یک ماه دیگر (۲۱ آبان ۱۳۹۶) «علی اسفندیاری» معروف به «نیما یوشیج»، شاعر و کسی که با درانداختن طرحی نو در روح و روان شعر فارسی، عنوان بنیان‌گذار  شعر نو فارسی را نصیب برد، یکصد و بیست ساله می‌شود. توکایی در قفس، یک داستان کودکانه جذاب از ذهن شاعر نویسنده‌ی بزرگ ایرانی، نیما یوشیج، است که در سال ۱۳۵۰ توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسید. این اثر نه تنها از لحاظ داستانی غنی و جذاب است بلکه با نقاشی‌های فراوان و زیبای بهمن دادخواه، یک تجربه هنری کامل برای کودکان فراهم می‌آورد. نیما یوشیج، شاعری که نه تنها بر جایگاه ویژه‌ای در شعر نو فارسی دارد بلکه با ابداعات خود در سبک و موضوعات شعری، به عنوان بنیان‌گذار شعر نوی فارسی شناخته می‌شود. نامه‌های جذاب این کتاب، یک پنجره باز به جهان شخصی نیما یوشیج می‌باشد.

اما وضعیت نگهداری از بخشی از این خانه تاریخی در حال حاضر چندان مناسب و البته زیبنده بازدیدکنندگان داخلی و خارجی از آن نیست. در تعدادی از اتاق‌های طبقه همکف این خانه-موزه به انبار وسایل منزل شده است. ضمناً دکتر ابوالقاسم جنّتی عطائی و آل احمد با او باشند؛ به شرطی که هر دو با هم باشند. نیما بعد از پایان تحصیلش و اخذ و مدرک باز هم روانه زادگاهش شد تا با دختر رویاهایش، صفورا، ازدواج کند. در تمام مدت تحصیلش فکر یار دیرینش را از سر بیرون نیاورد و شعله عشقش را همیشه در قلبش روشن نگه داشت.

او را یکی از تاثیرگذارترین شاعران در شعر معاصر ایران دانسته‌اند. او با اشعار خود، قالب نویی در شعر فارسی پدید آورد و چهارچوب‌های آن را تدوین کرد. نوآوری نیما یوشیج مورد استقبال همه‌ی ادیبان قرار نگرفت و بسیاری او را نقد می‌کردند. از مهم‌ترین کتاب‌های نیما یوشیج می‌توان به «هفت کتاب» و «مرقد آقا» اشاره کرد. کتاب گزیده اشعار نیما یوشیج اثر علی اسفندیاری (مشهور به نیما یوشیج)، پدر شعر نو فارسی است. نیما از خود دیوانی وزین مشتمل بر شعر سنتی و شعر نو به یادگار گذاشته که الهام‌بخش تقریباً تمامی شعرای شعر نو پس از اوست.