طی نزدیک به 55 سالی که از انتشار کتاب تبصره ی 22 می‌گذرد، بیش از ده میلیون نسخه از آن به فروش رفته و هیچ دوره‌ی دانشگاهی درباره‌ی ادبیات مدرن امریکا، بدون اشاره به شاهکار هلر تکمیل نمی‌شود. در فهرست‌های صدتایی از رمان‌های برجسته‌ی قرن بیستم هم رمان هلر همواره جایگاهی ثابت دارد. کتاب تبصره ۲۲ یا Catch-22 در سال ۱۹۶۱ و در نقد جنگ نوشته شده و اکنون یکی از رمان‌های مهم تاریخ ادبیات محسوب می‌شود. «تبصره ۲۲» امروزه در زبان انگلیسی به موقعیت‌هایی گفته می‌شود که از آنها راه گریزی نیست و باخت در آنها قطعی است. “تبصره ۲۲” به‌سرعت به یکی از کلاسیک‌های ادبیات مدرن تبدیل شد و تأثیر بسیاری بر نویسندگان بعدی و حتی فرهنگ عامه گذاشت.
رمان ضد جنگ تبصره ۲۲ شاهکار رمان‌نویس و نمایش‌نامه‌نویس آمریکایی، جوزف هلر است که در ژانر کمدی سیاه از خشونت جنگ و بیزاری از آن می‌گوید. این رمان که اولین بار در اکتبر ۱۹۶۰ منتشر شد، تفکرات جوزف هلر درباره جنگ را به خوبی بازتاب می‌دهد. تفکراتی که با عقاید نسل دهه ۶۰ که می‌خواستند در برابر قدرت، قد علم کنند، همراه و حرف دل آنها شد. «تبصره ۲۲» امروزه در زبان انگلیسی به موقعیت‌هایی گفته می‌شود که از آنها راه گریزی نیست و باخت در آنها قطعی است.
به جرات می توان گفت کتاب تبصره ۲۲ یکی از شاهکار های رمان نویسی و نمایش نامه نویسی امریکایی می باشد.این کتاب اثر نویسنده برتر امریکایی جوزف هلر می باشد. رمان تبصره ی 22 به نظرم اولین رمان بدیع پس از جنگ جهانی دوم بود. هلر از لحنی استفاده می کند که به طور معمول، به هنگام صحبت از جنگ به کار گرفته نمی شود، به خصوص جنگ هایی که آمریکایی ها در آن حضور دارند. وقتی می خواهیم از سربازانمان صحبت کنیم، از عبارت هایی همچون «پسران قهرمان و شجاعمان» استفاده می کنیم و زبانی را به کار نمی گیریم که نشان دهد آن ها ممکن است دیوانه باشند.
او بسیاری از جملات، موقعیت‌ها و حتی دیالوگ‌ها را به صورت تکراری در سراسر کتاب به کار می‌برد. این تکرارها نه تنها حس طنز را تقویت می‌کنند، بلکه به خوبی بیانگر بی‌پایانی و بی‌منطقی وضعیت‌ها و قوانینی هستند که شخصیت‌ها با آنها مواجه‌اند. برای مثال، برخی از قوانین نظامی یا بوروکراتیک بارها و بارها تکرار می‌شوند، هر بار به شکل پوچ‌تری.
او از توصیف‌های پیچیده و فنی پرهیز می‌کند و به جای آن با زبان روزمره و حتی غیررسمی به وقایع، شخصیت‌ها و موقعیت‌های داستانی می‌پردازد. این سبک نگارش به خواننده اجازه می‌دهد تا به‌راحتی با طنز تلخ کتاب ارتباط برقرار کند و در عین حال در عمق مفاهیم پیچیده فرو رود. زمانی که رمان تبصره ی 22 برای اولین بار عرضه شد، با بازخوردهای جهانی چندان گرمی مواجه نشد.
با دیالوگ‌های کتاب تبصره ی 22 گاهاً می‌خندید، گاهاً ناراحت می‌شوید، ولی متن داستان اکثراً دیوانه کننده و منزجر کننده است و این نقطه‌ی قوت کتاب محسوب می‌شود. با وجود تمجیدها، برخی از نقدها نیز مطرح شده‌اند که می‌توانند به سلیقه خواننده وابسته باشند، اما به طور کلی، “تبصره 22” به عنوان یک شاهکار ادبی تلقی می‌شود که تأثیر زیادی در ادبیات جهانی دارد. صِرف معرفی کتاب در متمم لزوماً به معنای تأیید محتوای آن کتاب نیست. ضمن این که معرفی کتاب در متمم لزوماً به این معنا نیست که آن کتاب جزو منابع تدوین درس‌ها بوده است. جز در مواردی که صریحاً به این نکته اشاره، در باقی موارد صرفاً ممکن است با هدف آشنایی کلی با موضوع یا نویسنده و یا نقد کتاب به آن پرداخته شده باشد. این کتاب از همان ابتدا به دلیل نقدهای تندش از جنگ و سیستم‌های بوروکراتیک، هم مورد تحسین و هم مورد انتقاد قرار گرفت.
سایت بدون – کتاب “تبصره ۲۲” (Catch-22) یکی از مهم‌ترین آثار ادبی قرن بیستم است که توسط جوزف هلر (Joseph Heller) در سال ۱۹۶۱ منتشر شد. این رمان یک طنز تلخ و انتقادی است که به وضعیت انسان‌ها در جنگ و بی‌معنایی قوانین و بوروکراسی می‌پردازد. عنوان کتاب از مفهوم “Catch-22” گرفته شده که نشان‌دهنده شرایطی تناقض‌آمیز است که فرد در آن هر مسیری را که انتخاب کند، دچار مشکل می‌شود. رمان تبصره ی 22 شاهکار نمایشنامه نویس آمریکایی، جوزف هلر است که در ژانر کمدی سیاه از خشونت جنگ و بیزاری از آن می‌گوید. «تبصره ۲۲» را باید خواند و پس از خواندش نگاهی دوباره به جایگاه سیاستمداران و قدرتمندان امروز انداخت. چون انگار همین دیروز نوشت و روی سخنش دقیقا با انسان قدرت‌طلب دنیای مدرن است.
میلو میندر بندر که کلاهبردار است نیازهای دو طرف جنگ را تامین می‌کند، سروان شایسکف که آرزوی ترتیب دادن یک رژه بی‌نقص را دارد، و وینترگرین، سرباز سابق و مسئول دفتر پست که گرداننده واقعی جنگ است. میلو میندر بندر که کلاهبردار است نیازهای دو طرف جنگ را تامین می‌کند. و وینترگرین، سرباز سابق و مسئول دفتر پست که گرداننده واقعی جنگ است.
رمان حاصر را می‌توان به همراه «برهنه‌ها و مرده‌ها» (نورمن میلر) و «سلاخ خانه‌ی شماره‌ی 5» (کورت ونه‌گات) یکی از سه اثر مهم ادبیات ضدجنگ امریکا خواند. نویسندگان هر سه رمان به نوعی در رویدادهای جنگ جهانی دوم شرکت داشته‌اند و آن را از نزدیک تجربه کرده‌اند. امواج مزاحمی می‌فرستاد که لرزه‌هایی ظریف به جان آدم می‌انداخت، و همه ازش گریزان بودند ــ همه جز سربازی سفیدپوش که چارهٔ دیگری نداشت.
او فهمید که مرگ ابدا مفهومی انتزاعی نیست و اگر در مقابل دشمن قرار بگیری در کشتنت لحظه‌ای تردید نخواهند کرد. این داستان واکنش‌های متفاوتی از تحقیر تا تحسین را میان منتقدان برانگیخت. اما این رمان بدیع توانست پس از مدتی به لیست صد رمان برتر جهان و پرفروش‌ترین‌ها راه پیدا کند و بیش از همه صدای نسل جوانی شود که دیگر ارزشی برای ساختار قدرت قائل نبودند و می‌خواستند خودشان برای خودشان فکر کنند. هلر در جبهه‌های جنگ جهانی دوم حضور داشت، ماموریت‌هایی انجام داد و مرگ را با گوشت و پوست خود احساس کرد.
ثبت ديدگاه