روح توحید، نفی بردگی غیرخدا و «آزاد شدن» از قید و بند بندگی غیرخدا است. غیرخدا ممکن است یک قدرت سیاسی یا مذهبی، یک دوست، یک عامل درون انسان (مثلاً شهوت، حسادت)، یا یک قانون غیرالهی باشد. این دوازده «شروط خوشبختی»، همان وعده‌هایی است که خداوند در قرآن به مؤمنین داده است. بنابراین هرکسی ایمان حقیقی داشته باشد، یعنی ایمان او دارای آن سه ویژگی که گفتیم باشد، تمام وعده‌های الهی به مؤمنین در قرآن، یعنی همان شروط خوشبختی، شامل حال او می‌شود و در زندگی خوشبخت می‌شود. ویژگی دیگر این کتاب این است که مفهوم دین را برای مخاطب بازتعریف می کند،تعریفی که دین راتنها مجموعه ای از اصول فکری یا عملی مجزا نمی داند،بلکه آن را مجموعه ای متحد و پیوسته تعریف می کند. افرادی که در جبهۀ انبیا هستند، برای از بین نرفتن و هضم نشدن، لازم است هرچه بیشتر به همدیگر متصل و از جبهه‌های دیگر جدا باشند و از آنها کناره بگیرند.
در آخر هم با توجه به تاریخ انبیا و آیات قرآن، روشن می‌کنند که فرجامِ کار انبیا و پیروان انبیا چیزی جز پیروزی نیست. و اما در مبحث ولایت، ابتدا به شرح مفهوم ولایت و ابعاد آن ـ پیوند درونیِ جامعۀ اسلامی، نحوۀ ارتباط با جوامع غیر مسلمان و پیوند بین امام و امت ـ اشاره دارند و در ادامه بعضی از زوایای آن را تبیین می‌کنند. طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، از چهار بخش اصلی با عناوین ایمان، توحید، نبوت و ولایت تشکیل شده و ذیل هر بخش، جلسات مرتبط آمده است.
در این فصل، ایمان به‌عنوان یک باور منفعل یا صرفاً اعتقادی درونی مطرح نمی‌شود، بلکه به‌عنوان مبنای فعالیت‌های اجتماعی و حتی مبارزاتی تفسیر می‌گردد. نویسنده معتقد است که ایمان واقعی باید در رفتار، تصمیم‌ها و تعاملات اجتماعی فرد متجلی شود. او تأکید دارد که انسان مؤمن با تکیه بر ایمان خود می‌تواند به سوی جامعه‌ای عادلانه و مبتنی بر ارزش‌های اسلامی حرکت کند و با ظلم و نابرابری مقابله کند. انبیا وقتی در یک جامعه ظهور می‌کنند، مثل یک آدم حکیم فرزانۀ دانشمندی نیستند که کوهی از معلومات است و در گوشۀ خانۀ خودش نشسته تا مردم بیایند و از فیض و دانش او استفاده کنند؛ مثل چنین آدمی نیست. او مثل شعلۀ سوزانی آرام و قرار ندارد، یک نگاهی به وضع اجتماع می‌کند، می‌بیند این ساختمان اجتماع غلط پایه‌گذاری شده است، برخلاف اسلوب معماری فطرت انسان قرار گرفته، این جامعه را از اساس زیر و رو می‌کند. او امتیازات حقوقی که بر مبنای طبقات اجتماعی به افراد خاصی داده می‌شود و همچنین فرصت‌ها و امکاناتی که برای عدۀ خاصی وجود دارد، همۀ اینها را در اختیار همگان قرار می‌دهد.
وی چند ماه پس از این جلسات و پیرو جلسات شرح نهج‌البلاغه، توسط رژیم شاهنشاهی دستگیر شد. خلاصه سخنرانی‌ها نخستین بار در سال ۱۳۵۴ش از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی و متن کامل پیاده شده سخنرانی‌ها در سال ۱۳۹۲ش از سوی مرکز ایمان جهادی صهبا منتشر و بارها تجدید چاپ شد. این کتاب به زبان‌های عربی، انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، آذری و چینی ترجمه شده است.
کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن حاصل پیاده سازی سخنرانی های مقام معظم رهبری (حفظه الله) در ماه مبارک رمضان سال 1353 هجری شمسی است و انتشارات انقلاب اسلامی آن را بر اساس سخنرانی های مقام معظم رهبری گردآوری و چاپ نموده است. این کتاب به عنوان منبع آزمون استخدامی آموزش و پرورش برای منبع عمومی انتخاب شده است. طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن کتابی از سید علی حسینی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، درباره تبیین عقاید اسلامی بر مبنای قرآن است. این کتاب متن پیاده شده سخنرانی های وی در ماه رمضان ۱۳۵۳ ش (چهار سال پیش از انقلاب اسلامی ایران) در مسجد امام حسن مجتبی(ع) در مشهد است.
محور هجرت، رهایی از ولایت طاغوت (درون/بیرون) و رسیدن به ولایت خدا و ولی خدا (درون/بیرون) است. در صدر اسلام مسلمانان برای رهایی از ولایت طاغوت به حبشه و سپس به مدینه هجرت کردند. هر انسانی در درون خود نیز باید از ولایت هواهای نفسانی و شیطانی که مانع شکوفایی استعدادهای انسان است، رها شود و به سوی ولایت عوامل درونی‌ای که باعث شکوفایی استعدادهای او می‌شود (یعنی عامل درونیِ «ولایت و به هم پیوستگی قلبی با خدا و اولیائش»)، هجرت و حرکت کند. مهم‌ترین کارکرد ولایت، فراهم کردن «زمینۀ بروز و بالفعل شدن استعدادهای انسانی» است. جامعۀ دارای ولایت، جامعه‌ای است که تمام استعداهای انسانی را رشد می‌دهد. ولایت همۀ چیزهایی که خدا برای کمال و تعالی انسان به او داده را بارور می‌کند.
ثبت ديدگاه