(درباره رساله‌های عهد عتیق در بخش بعدی مفصل حرف خواهم زد.) البته یهودیان هم اعتبار این هفت رساله را به رسمیت نمی‌شناسند و آن را در رده کتاب‌های عهد قدیم نمی‌دانند. تردیدی نیست که این متن درست پیش از حمله‌ی نبوکدنصر به این شهر و ویران ساختن‌اش در فاصله‌ی سال‌های ۲۷۹۲ تا ۲۷۹۴ (۵۸۶-۵۸۸ پ.م) نوشته شده است. در نتیجه در آن هنگام سروری و بنده‌ای (یا افسری و سربازی) در لاقش توانایی خواندن و نوشتن داشته و به هم نامه می‌نوشته‌اند. اما جالب است که با این حال یکی از دو طرف در باسواد بودن دیگری شک داشته و این طرف دوم این شک را غیرعادی نمی‌دیده است و به خاطر آن که خواندن می‌داند به خود می‌بالیده است. از این جا بر می‌آید که درست پیش از فروپاشی دولت یهودیه و دوران حکومت صدقیاه نویسایی در قلمرو یهودیه وجود داشته، اما هنوز امری حاشیه‌ای و کمیاب محسوب می‌شده است.

این پیشرفت‌ها به ویژه برای افرادی که به دنبال مطالعه در مکان‌هایی هستند که نسخه‌های چاپی کتاب‌های دینی کمتر در دسترس است، اهمیت زیادی دارد. دانلود فایل PDF انجیل فارسی از وب‌سایت‌ها و منابع معتبر، یکی از روش‌های رایج دسترسی به این کتاب مقدس است. از طریق این روش‌ها، هر فرد می‌تواند بدون محدودیت مکانی یا زمانی به مطالعه و درک بهتر آموزه‌های مسیحیت بپردازد. انجیل در اصل به زبان‌های عبری، آرامی، و یونانی نوشته شده است و از دو بخش عهد عتیق و عهد جدید تشکیل شده است. عهد عتیق شامل کتاب‌هایی است که پیش از ظهور حضرت عیسی مسیح نوشته شده و به پیامبران و تاریخ قوم یهود پرداخته است.

در آبان‌یشت و فروردین‌یشت انبوهی از نام‌های شاهان و پهلوانان باستانی را می‌بینیم، اما اغلب به خاطر کرداری محوری و یگانه (مثل قربانی گزاردن برای آناهیتا) داستانشان روایت شده است. اما باز شرح رخدادهایی پیاپی هدف گرفته نشده و تنها تکرار یک کنش محوری مثل قربانی کردن و پیروزی خواستن است که محور روایت را بر می‌سازد. افزون بر آن، یهودیان و مسیحیان، تورات را خطاناپذیر و ابدی هم می‌دانند و معتقدند که علم هر چه هم پیشرفت کند، نمی‌تواند گزاره‌های کتاب مقدس‌شان را باطل کند.

یعنی با قید کردن نام خدایان و گواه گرفتن‌شان بر محتوای قرار و مدارها، مضمون عهد زیر نظر نیروهای برتر قرار می‌گرفت و در کانون توجه خدایان واقع می‌شد و به همین خاطر عدول از آن کاری خطرناک و مهیب قلمداد می‌شد. یک گواه محکم در این مورد مُهرهایی است که در شهرک کوچک موزاه در نزدیکی اورشلیم و شمال غرب آن واقع بوده است. این منطقه از نظر منابع خاک رس غنی است و احتمالا مرکزی برای سفالگری بوده است. از سنت شفاهی و باستانی قوم یهود که مثل باقی فرهنگ‌ها منظوم بوده، تنها پاره‌هایی کوچک در تورات باقی مانده است.

البته لازم است بدانید که میان مذاهب پیرو مسیح، در تعداد رساله‌های عهد عتیق اختلاف نظر وجود دارد. در داخل کتاب آمده است که کتاب حاضر، مستقیم از زبان‌های یونانی و عبرانی -بدون واسطه- به فارسی ترجمه شده است. از همین حیث این نسخه از کتاب تورات، نسخه‌ای بدون حذفیات و جامع‌ و کامل است. اصطلاح عهد عتیق از نظر مسیحیان، ناظر به پیمانی است که خدا با پیامبران پیش از عیسی بسته بود. در این پیمان نجات بشر (یا مرتبه‌ای از آن) با وعده و وعید، قانون و شریعت به دست می‌آید، در حالی که در عهد جدید نجات از طریق محبت حاصل می‌شود. تحولی که دین زیر سیطره‌ی فراگیر شدن نوشتار تجربه کرد، کمابیش با دگردیسی دین مسیح زیر فشار فناوری چاپ همسان بود.

طرد شعرهایی مانند سرود دبوراه و دگردیسی آموزه‌های شفاهی تورات به متن منثور از سویی دلیل یزدان‌شناسانه داشته و احتمالا با قصد فاصله‌گیری از سنت ادبی حاکم بر متون دینی کنعانی انجام می‌پذیرفته است. این پرسش را باید با مراجعه به احکامی پاسخ گفت که در متن پس از این بخش آمده است. در باب ۲۵ سفر خروج که بلافاصله پس از داستان دیدار موسی و یهوه آمده و احکام او را بیان می‌کند، توصیفی دقیق و ریزبینانه از برافراشتن خیمه‌ی خداوند را می‌بینیم. یعنی یهوه نه احکامی سیاسی و اخلاقی، که توصیفی از اقامتگاه زمینی‌اش در معبدی کوچگردانه را به موسی ابلاغ کرده و این مطلبی بوده که بر الواح سنگی نوشته شده است. یعنی در اینجا انگار با تقلیدی از یک فرمان سلطنتی سر و کار داریم که شیوه‌ی ساخته شدن کاخی برای شاهی را مشخص می‌کرده است.

کهن‌ترین نوشته‌های تیله‌ای در قلمرو فلسطین به قرن ۲۴-۲۵ تاریخی (ق ۹-۱۰ پ.م) تعلق دارند و قدمت چند اثر نادر از آن تا قرن ۲۲ تاریخی (ق ۱۲ پ.م) هم عقب می‌رود. با این همه از قرن ۲۶ تا ۲۸ تاریخی (ق ۸ تا ۶ پ.م) است که استفاده از این رسانه رونق می‌گیرد و این را می‌توان نشانه‌ی ورود نویسایی به منطقه دانست. یکی از مراکزی که تیله‌های نوشته‌دار در آن یافت شده، تل آراد در حدود پنجاه کیلومتری جنوب اورشلیم است. این تپه‌ی باستانی در دوران‌های قدیم دژی کوچک بوده بر آستانه‌ی صحرا که شوشنک فرعون مصر به سال ۲۴۶۵ تاریخی (۹۲۵ پ.م) در گزارش فتوحاتش می‌گوید آنجا را ویران کرده است. شما می‌توانید از طریق لینک‌های موجود در این مقاله نسخه PDF انجیل فارسی را به راحتی دانلود کنید.

روایت‌های مربوط به این ماجرا هم در رده‌ی رخدادهای هویت‌بخش می‌گنجد، اما با روایت آبا از این نظر تفاوت دارد که به دورانی تازه و رخدادهایی با دلالت تاریخی اشاره می‌کند. اگر قدری دقیق‌تر متن عهد عتیق را بخوانیم، به نشانه‌هایی دست خواهیم یافت که تاریخ‌گذاری نسبی روایت‌ها و نادرستیِ انتساب‌شان به هزاره‌ی دوم تاریخی (هزاره‌ی دوم پ.م) را نشان می‌دهد. مثلا اشاره‌های فراوان به شتر در داستان آبای قوم یهود نشان می‌دهد که این روایت‌ها به دورانی بسیار دیرتر از زمان‌گذاری سنتی تعلق دارند. با مرور آنچه گفتیم روشن می‌شود که گذار از فرهنگ شفاهی به کتبی در قوم یهود در عصر هخامنشی انجام پذیرفته و به طور مستقیم زیر تاثیر برنامه‌ی پارسیان برای گسترش نویسایی بوده است.

این ترجمه‌ها هر کدام سعی داشتند تا محتوای کتاب مقدس را به زبان روان‌تر و ساده‌تری برای فارسی‌زبانان ارائه کنند. با گذشت زمان و با تغییرات زبانی و فرهنگی، نیاز به ترجمه‌های جدید و به‌روزتر از انجیل احساس شد. این ترجمه‌ها نه تنها به دقت محتوا بلکه به ارتباط معنوی بهتر با مخاطبان فارسی‌زبان توجه داشتند. این عهد با اسحاق و يعقوب نیز مجددا بسته می‌شود و خداوند آن را، هنگامی که بنی اسراییل را از مصر می‌رهاند، دوباره تصدیق می‌کند و در قالب «ده فرمان» تثبیت می‌کند. از طریق «ده فرمان خداوند آنچه را از بندگانش می‌خواهد به صورتی دقیق و در حکم شریعت بیان می‌کند و پاداش و مجازات را مشخص می‌کند.

باقی یخش‌های تورات، پیرامون رویدادهای پس از موسی، استقرار بنی‌اسرائیل در سرزمین موعود، پادشاهی داوود نبی و سلیمان نبی و… می‌باشد که به بخش‌های تاریخی تورات نیز معروف هستند. این بخش‌ها بسیار جالب توجه می‌باشند و تاریخ ایران باستان (هخامنشیان) نیز در این بخش‌ها مکتوب شده است. بخش‌های اولیه این کتاب توسط حضرت موسی نگارش یافته و مابقی آن نیز منسوب به دیگر پیامبران بنی‌اسراییل است.