بزرگ علوی اولین داستان مهمش را با عنوان «سرباز سربی» منتشر کرد. در سال 1310 همراه با «صادق هدایت»، «مسعود فرزاد» و «مجتبی مینوی» گروه «ربعه» را تشکیل داد، گروهی که آرائش نقطه‌ی مقابل ادبای سنت‌گرا بود. علوی یک از بزرگترین رمان‌نویسان معاصر و از سرآمدان ادبیات داستانی واقع‌گرایانه است. او یکی از 53 نفر معروف بود که که در سال 1316 بازداشت و زندانی شدند.
داستان درباره استاد نقاش و هنرمندی به نام ماکان است. او که هنرمندی روشنفکر و بسیار جدی است، نسبت به رجال رده‌بالا بی‌اهمیت است و زیر بار استبداد و جور سلطنت زمان رضاشاه نمی‌رود. این رویه باعث می‌شود تا او دستگیر شده و تبعید شود و در همان تبعید نیز از دنیا برود. زن برای جلب توجه استاد با تشکیلات مخفی سیاسی زیر نظر استاد همکاری می‌کند، اما استاد نه فداکاری او را جدی می‌گیرد و نه احساسات و عشق او را درمی یابد. در آخر استاد توسط پلیس دستگیر می‌شود و زن به درخواست ازدواج رئیس شهربانی که از خواستاران قدیمی او بوده است به شرط نجات استاد از مرگ پاسخ مثبت می‌دهد.
در برگشت به ایران در مدرسه آلمانی مشغول تدریس شد و به سیاست روی آورد. علوی با کودتای ۲۸ مرداد از ایران رفت و مقیم آلمان شد. لذت مطالعه‌ی یک اثر کهنه، اما همچنان زنده و جاندار به قلم یکی از محترم ترین نویسندگان فرهنگ و هنر معاصر را از دست ندهیم. کتاب های چمدان، ورق پاره های زندان، سالاری ها، موریانه و میرزا از دیگر آثار آقا بزرگ علوی هستند. چشم هایش، به چند دلیل جزو مهمترین رمان های فارسی است.
کی جرأت داشت علناً بگوید که فلان چیز بد است، مگر ممکن می‌شد که در کشور شاهنشاهی چیزی بد باشد. بزرگ علوی در بهمن ماه ۱۲۸۲ (دوم فوریه ۱۹۰۴) در تهران متولد شد. پدر او حاج سید ابوالحسن و پدر بزرگش حاج سید محمد صراف نمایندهٔ نخستین دوره مجلس بود. مادر وی نوهٔ آیت‌الله طباطبایی بود.او در هجده سالگی به آلمان رفت و تحصیلات دانشگاهی اش را آنجا به پایان برد. پس از بازگشت به گروه مارکسیستی دکتر تقی آرانی پیوست.
دوم اینکه، رمان های عاشقانه نویسندگان خاص خود را دارند. نویسندگانی که صرفا در این موضوع تخصص دارند و هرگز به فضاها و موضوعات اجتماعی، سیاسی و فلسفی وارد نمی شوند.تبحر آنان در حوزه‌ی عشق و ناکامی های عشاق است و اتفاقا پرفروش ترین کتابهای بازار به آنان تعلق دارد. بزرگ علوی چقدر تعریف ساده، آشنا و دلنشینی می‌کند از عشق. یک ناجی… یک مرحم… البته کتاب به جز عشق بسیار به سیاست می‌تازد و به بهترین شکل این کار را می‌کند و در بین آنها جایی هم برای حمایت از حقوق بانوان پیدا می‌کند. زن به او می گوید که او دختری از خاندانی ثروتمند بوده است و به خاطر زیبایی اش توجه مردان بسیاری را جلب خود می کرده، اما آنها برای او سرگرمی ای بیش نبودند.
کتاب چشمهایش باعث شد که علوی به یکباره در بین نویسندگان معاصر مشهور شود. بزرگ علوی برخی از آثار ارزشمند ادبیات فارسی را هم به زبان آلمانی ترجمه کرد که از جمله ترجمه ی شعرهای ” حکیم عمر خیام نیشابوری ” و نیز ترجمه ی ” هفت پیکر ” و اثر برجسته ی ” حکیم نظامی گنجوی ” را می توان نام برد . از دیگر تلاش های پر ارزش او طی سال های مهاجرت، تدوین فرهنگ لغات فارسی به آلمانی است. روزهای پایان عمر بزرگ علوی به علت سکته ی قلبی در بیمارستان فریدریش هاین برلین بستری شد و سرانجام در روز یکشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۷۵ دار فانی را وداع گفت. بهترین آنها شخصیت استاد ماکان است که نقاش و انسانی بزرگ است.
اما داستان یک سمت رومانتیک نیز دارد و از واقع‌گرایی کمی به رومانتیسم تغییر جهت می‌دهد. کتاب چشمهایش اثر بزرگ علوی، رمانی با موضوع عشقی بی سرانجام، در سال ۱۳۳۱ نوشته شده است. چشمهایش را می‌توان برجسته‌ترین اثر بزرگ علوی دانست، چرا که یکی از جریان سازترین و موثرترین رمان‌ها بر ادبیات فارسی و داستان نویسی می‌باشد.
ثبت ديدگاه