شاید هم سل دارم نمیدانم، در هرصورت بیمار و علیل هستم. مادرم مرا در اتاق کوچکی تهباغ بهطوری که صاحبخانه شیون او را نشنود بهدنیا آورده. خودم میدانم که عمر من زیاد طولانی نیست چندسال دیگر بیشتر زندگی نخواهم کرد. برای من یقین است که کاری که انجام میدهم، در عرض دهسال دیگر اقلأ صد بچهٔ معلول نجات پیدا خواهند کرد. این مرا خوشبخت میکند این لذتی است که از مبارزه نصیب من میشود.
شخصیتپردازی، رویداد پردازی، توصیفات و ابزاری که آنها در اختیاردارند، در بیشتر آثار قابلتوجهش شامل همین تأثیرپذیری است، ازجمله رمان چشمهایش. بزرگ علوی در سال ۱۲۸۲ خورشیدی در تهران به دنیا آمد. علوی در نوجوانی همراه پدر به اروپا رفت و در برلین به تحصیل پرداخت.
ماکان نام استاد نقاشی زبردستی است که فعالیتهای سیاسیاش موجب میشوند تا او به مکانی در دوردست تبعید گردد و سپس به صورتی مشکوک از دنیا برود. حکومت که مسئول اصلی مرگ ماکان به شمار میرود برای سرپوش گذاشتن روی این اتفاق نمایشگاهی را برای تماشای آثار استاد توسط مردم به پا میکند اما پس از استقبال و هجوم بینظیر هواداران، آن را تعطیل مینماید. روایتی پرکشش از عشق، هنر و مبارزه که خواننده را با چالشهای اخلاقی و اجتماعی آن دوران درگیر میکند. یکی از نقاط قوت رمان چشمهایش، شخصیتپردازی قوی آن است. با وجود آنکه استاد ماکان، شخصیت اصلی کتاب، در زمان روایت داستان زنده نیست، حضوری پررنگ و تأثیرگذار دارد. او نمادی از یک هنرمند متعهد و آزاده است که حاضر نیست هنرش را در خدمت قدرت قرار دهد.
رابطهای که «بزرگ علوی» آن را در این رمان عاشقانه، بسیار جذاب و خواندنی توصیف کرده است. رمان تحسینبرانگیز بزرگ علوی با عنوان «چشمهایش» در سال 1331 منتشر شد و از همان زمان به شدت جنجالبرانگیز بود. داستان که جزو خواندنیترین و محبوبترین آثار بزرگ علوی به شمار میرود، دربارهی زنی به نام فرنگیس است که در مدرسهی هنری پاریس ثبتنام میکند. او دلباختهی رهبر جنبشی انقلابی در ایران است که استاد نقاشی هم هست. بزرگ علوی در این اثر تصویری ملموس و واقعگرایانه از جامعهی بحرانزدهی ایران که نوگرایی به آن تحمیل شده، ارائه میکند. رمان چشمهایش واقعی است؟ خیر، این رمان واقعی نیست اما از واقعیتهای اجتماعی و سیاسی دوران خود الهام گرفته است.
وی که در جوانی به منظور تحصیل در رشته روانشناسی به همراه پدرش به کشور آلمان سفر کرد، از سن 20 تا 30 سالگی آثار بسیار مهم از نویسندگان مختلف و نامی جهان را مطالعه نمود. نخستین کتاب او چمدان نام دارد که پس از آن در سال 1316 به دلیل برخی عقاید سیاسی که داشت به مدت 4 سال به زندان افتاد. او حتی کتابی با عنوان ورق پارههای زندان را در همان دوران حبس شدنش به رشته تحریر درآورد و از ماجراهای سیاسی و اجتماعی زمان خود در آن سخن گفت. از دیگر کارهای محبوبش میتوان به داستانهای کوتاه گیله مرد هم اشاره کرد. این نویسنده مطرح ایرانی سرانجام در سال 1375 به دلیل سکته قلبی در آلمان دار فانی را وداع گفت.
و تنها استاد ماکان بود که توجهی به زیبایی و جاذبه اش نداشته است. زن ناشناس کمی تامل کرد لب زیرینش را گزید به زور میخواست از جریان اشک جلوگیری کند، در چند دقیقه آخر گویی اصلاً وجود مرا فراموش کرده و دارد با خودش صحبت میکند. گویی مناظر گذشته تیرهاش، روشن و زنده از جلوی چشمهایش رد میشوند و آنچه میبیند برای اینکه بهتر به ذهنش بسپارد نقل میکند. بزرگ علوی که از جمله اولین و معدود نویسندگان تحصیل کرده در خارج از کشور بود سر انجام در بیست و هشت بهمن ماه سال 1375، در سن نود و سه سالگی به دلیل سکته قلبی در برلین آلمان در گذشت.
این ساختار غیرخطی، به ایجاد تعلیق و کنجکاوی در خواننده کمک میکند. او با استفاده از اصطلاحات و ضربالمثلهای رایج، به داستان رنگ و بوی محلی میبخشد. مجله بامیک در اردیبهشت 1399 با هدف معرفی و ترویج ادبیات شکل گرفته است؛در این رسانه تلاش میگردد تا با معرفی کتاب و گردآوری آرشیوی از دکلمه های شاعران بزرگ ایران زمین نقش کوچکی در درخشش ادبیات ایفا کنیم. مردم تشنۀ خبر بودند و پنهانی دروغهای شاخدار پخش میکردند.
فرنگیس با چهره ای روشن و اندامی کشیده، ماکان دلیر و سرافراز که در راهی خطرناک و پر فراز و نشیب قدم می گذارد. برای دانلود کتاب الکترونیک و کتاب صوتی «چشمهایش» به لینکهای زیر مراجعه کنید. ازدواج و قهر و فراق و مانع وصل و این قبیل عناصر تکراری، به اضافه ی جملات کلیشه ای پای ثابت چنین رمان هایی هستند.
ثبت ديدگاه