به اين شكل كه، براى شروع هر كار تنها بر مبناى پنج دقيقه وقت در نظر بگيريد و پنج دقيقه پنج دقيقه براى خود برنامه ريزى كنيد. كوتاه بودن زمان، به شما كمك مى كند تا كار را به انجام رسانيد. «فإن يكن غد لك لم تندم على ما فرطت فى اليوم…»; 81 توجه داشته باش كه اگر فرصت را غنيمت شمردى و فردايى نداشتى، پشيمان نمى شوى كه روز خود را از دست داده اى. اهمال كار، تصميم به انجام كارى مى گيرد ولى بدون علت شناخته شده آن را به تعويق مى اندازد. در فصل سوم عوامل اهمال کاری و بهره گیری از فرصت ها در قالب هفت موضوع مانند بی نظمی و بی برنامگی و انجام کارهای بزرگ بدون زمان بندی طرح بحث شده است. 32 ـ براى اطلاع بيش تر از بحث ولايت، به دو نوشته گران سنگ محمدتقى مصباح، معارف قرآن ، و عبدالله جوادى آملى، ولايت در قرآن ، مراجعه كنيد.

اگر بتوانيم اهمال كارى را ريشه يابى كنيم ، بى ترديد درمان آن سهل و آسان خواهد بود. اينك نوبت آن فرا رسيده كه به برخى ريشه ها و عوامل اساسى اهمال كارى توجه كرده راهى براى درمان آن بيابيم. «جو» به مؤسسه زندگى منطقى در شهر نيويورك براى مشورت و درمان مراجعه كرده است. او از تن دادن به كارهاى فراوان خود، براى جلب رضايت ديگران كه او ناخواسته آن ها را از خود مى رنجاند، شكوه داشت. همسرش از روى عصبانيت كه چرا او فرصت ندارد به كارخانه برسد، منزل را ترك كرده است.

بنابراين، بايد در انتظار طلوع بيدارى آنان ماند; يا خود بيدار شوند و يا بيدارشان كنند. 145 ـ براى مطالعه بيش تر به كتاب شريف سنن النبى ، تأليف مرحوم علامه محمدحسين طباطبايى، انتشارات پيام آزادى، قم و نيز كتاب سيرى در سيره ائمه اطهار و كتاب سيره نبوى از مرحوم شهيد آيه الله مرتضى مطهرى، انتشارات صدرا، مراجعه فرماييد. 1 ـ به كتاب، چهل حديث، امام خمينى(قدس سره) و ديگر كتب اخلاقى بنگريد.

ناوس درخصوص پدیدۀ اهمال‌کاری، کتاب غلبه بر اهمال‌کاری است که در ایران توسط دکتر محمدعلی فرجاد و انتشارات رشد منتشر شده است. این کتاب به راه کارهای ایجاد نظم و برنامه ریزی در زندگی پرداخته و موانع برنامه ریزی و عوامل مؤثر در آن را مطرح می کند. شما خشم خود را فرو مى بريد ولى بازتاب آن را به صورت كم كارى و يا سهل انگارى نشان مى دهيد. عجيب تر اين كه، به جاى حل مسأله، شما با اين لج بازى مشكل ساز شده و به اعتراض ديگران با بى اعتنايى برخورد مى كنيد.

بالاخره ، استمرار بر اهمال كارى انسان را به وادى حيرت و سرگردانى سوق خواهد داد. 12ـ علامه محمدحسين الطباطبائى، سنن النبى (آداب، سنن و روش رفتارى پيامبر گرامى اسلام)، ترجمه حسين استادولى، تهران، انتشارات پيام آزادى، 1379، چ1. شخص از اين كه نمى تواند كارش را به نحو مطلوب و يا به موقع انجام دهد، مبتلا به كم رويى، شرم و آزرم مى شود. شرم و ترس ريشه اى مشترك دارند. با توجه به اين كه راه پيش گيرى از اهمال در انجام كار، تعيين وقت معين براى پايان آن است، لازم است در اندازه گيرى زمانى و مقايسه توان خويش در اجراى به موقع آن دقت كافى داشته باشيم. براى درمان، بايد شخص زمان را بشناسد و بر آن مبنا كار را اندازه گيرى كند; 84 يعنى براى هركارى زمان پايان در نظر بگيرد.

فرض كنيد براى يك سخنرانى آماده مى شويد كه هنوز جرأت ارائه آن را نداريد. از دوست و يا همسر خود بخواهيد تا در برابر شما به طور جدى و به عنوان يك مستمع بنشيند و شما مقاله خودرادربرابر او ارائه دهيد. از او بخواهيد تا شما را نقد بزند.

و در فصل آخر به آسیب شناسی بی نظمی پرداخته شده است که با مطالعه این فصل به ضرورت داشتن برنامه ای منظم در زندگی پی می بریم و تمام تلاش خود را مبنی بر نوشتن برنامه ای برای زندگی و عمر خود خواهیم کرد. گروهى از اهمال كارى خود آگاهى دارند ولى آن را چندان زشت نمى شمارند و حتّى اين برچسب را به خود مى پذيرند. درمان ايشان نسبت به گروه هاى پيشين ، قدرى مشكل تر است. قرآن كريم اين گروه را بيش از همه به خسران و زيان نزديك ديده است . اين بيمارى مسرى است و از حالتى به حالت ديگر و از انسانى به انسان ديگر و از فرد به جامعه و از جامعه اى به جامعه ديگر سرايت مى كند.

او كار رسمى خود را بدين سبب نمى تواند به موقع انجام دهد. بنابراين، او از اين جهت فردى اهمال كار معرفى شده است. در نتيجه، افكار او پريشان، درهم، مضطرب، و نگران گشته است. آرى، به وى گفته مى شود كه اين گرفتارى ها را خودش به وجود آورده است. اگر بتوانيم اهمال كارى را ريشه يابى كنيم، بى ترديد درمان آن سهل و آسان خواهد بود. در فصل سوم به عوامل مؤثر در برنامه ریزی اشاره شده و فصل چهارم حاوی مطالبی پیرامون موانع ایجاد نظم می باشد که مطالعه دقیق این دو فصل اخیر خواننده را در رسیدن به برنامه ریزی منظم یاری می کند.