زمانی که فهرست‌های آثار ماندگار ادبیات داستانی ایران را با زاویه دیدهای مختلف بررسی می‌کنیم، یکی از نام‌هایی که در تعداد زیادی از این فهرست‌ها دیده خواهد شد؛ رمان کلیدر نوشته محمود دولت‌آبادی است. محمود دولت‌آبادی به همراه هم نسلشان مثل صادق هدایت، صادق چوبک و بزرگ علوی نقش عمده‌ای در شکل‌گیری ادبیات فارسی داشتند. مضامین اجتماعی و سیاسی در ادبیات این نسل از نویسندگان به وضوح دیده می‌شود و دغدغه‌هایی فراتر از نقالی و روایت قصه در کتاب‌هایشان مطرح شده است. اندیشه‌ی تغییر و بهبود شرایط اجتماعی کشور در این نسل منجر به آفرینش آثاری گران‌بها در ادبیات فارسی شد که هنوز هم الهام‌بخش بسیاری از نویسندگان و روشنفکران است.
این کتاب به مخاطب کمک می‌کند تا با زندگی مردم دهقان و کارگر در دهه‌های 1320 و 1330 شمسی آشنا شود و با مفاهیمی مانند مبارزه علیه ظلم و عدالت آشنا شود. تنوع در شخصیت های رنگارنگ آن، به تصویر کشیدن جنبه های فراموش شده یا در حال تغییر فرهنگ و فولکلور منطقه و نحوه نگرش آن به دوره ای از تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران، همگی در موفقیت و محبوبیتِ هم چنان پایدار کلیدر تأثیرگذار بوده اند. مارال دختر کرد دهنه اسب سیاهش را به شانه انداخته بود، گردنش را سخت و راست گرفته بود و با گامهای بلند، خوددار و آرام رو به نظمیه می رفت. از آنجایی که دولت‌آبادی قصد داشته حزب توده را در ماجرای داستان دخیل کند، این چارچوب زمانی را مناسب تر دیده‌است.
کودکی و نوجوانی، خاطرات و یادداشت‌های دوران جوانیِ بلقیس سلیمانی روایت اصلی کتاب «نام کوچک من بلقیس» هستند که نویسنده با نثری روان و گیرا، به روایت آن‌ها پرداخته است. بلقیس سلیمانی نویسندگی را حرفه و شغل خودش می‌داند که تمام‌وقت مشغول آن است. با بررسی رمان‌ها و نوشته‌های سلیمانی به‌راحتی می‌توان دریافت که او روایتگر زندگی زنان و دغدغه‌های ریز و درشت آن‌ها است.
کلیدر بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین رمان فارسی و در مجموع دومین رمان طولانی در جهان است و مجموعه کتاب‌های صوتی کلیدر در فیدیبو یکی از پرطرفدارترین گزینه‌ها به‌شمار می‌رود که عده زیادی مایل به شنیدن آن هستند. محمود دولت‌آبادی در این رمان تلاش کرده است تا بهترین نسخه از قلم خود را به مخاطب نشان دهد. او ساده می‌نویسد، به جزئیات اهمیت زیادی می‌دهد و شخصیت‌پردازی برایش اهمیت دارد.
داستان کلیدر که متأثر از فضای ملتهب سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم است بین سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ روی می‌دهد. بافت نثر آن اکثراً از واژگانی با اصالت فارسی تشکیل شده است و تنها لغاتی از زبان عربی در آن به کار رفته که دیگر جزء جدایی ناپذیری از زبان فارسی محسوب می شوند. قدرت و استحکام بخش های قوی کلیدر، ناشی از تجربه شخصی و مستقیم نویسنده از زندگی روستایی و شهری در همان منطقه ای است که داستان ماجرا در آن رخ می دهد.
مطالعه کتاب “کلیدر جلد سوم” به دلیل بررسی دقیق و مستند تاریخ و تحولات اجتماعی ایران در دوران معاصر، برای علاقه مندان به تاریخ و ادبیات ایران ارزشمند است. این رمان به درک عمیق تری از جامعه ایرانی و مبارزات مردمی در برابر شرایط اجتماعی و سیاسی کمک می کند. چرا؟ زیرا علاوه‌بر گروهی از بهترین گویندگان حال حاضر، نویسنده اثر، یعنی محمود دولت‌آبادی نیز در بخش‌هایی از این مجموعه صوتی حضور دارد. همچنین موسیقی و آهنگ‌سازی کیهان کلهر بر جذابیت اتفاقات و حوادث این مجموعه افزوده است. به همین دلیل حتی اگر نسخه کاغذی این اثر را خوانده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم لذت شنیدن این مجموعه را از دست ندهید.
او در ادامه‌ی داستان با گل محمد ازدواج می‌کند و همین موضوع باعث ایجاد کینه دلاور (نامزد سابق مارال) و اختلاف بین اقوام مختلف می‌شود. مارال که دختر عبدوس دایی بزرگ گل محمد است در ادامه داستان به همسری گل محمد در می آید و باید گفت که چنین زنی را چنین مردی شایسته است. زبان گفتگوها بین شخصیت‌ها طبیعی اما زبان توصیف‌ها و وصف‌ها نزدیک به شعر است و نثر کتاب در آن‌ها لحنی غزلوار دارد.
ثبت ديدگاه