ثریا به «ملکه‌ای با چشمان زمردین» معروف بود.ثریا اسفندیاری از دی ۱۳۲۹ تا آخر اسفند ۱۳۳۶ همسرمحمدرضا شاه پهلوی بود. کتاب “خاطرات ملکه ثریا” یکی از آثار مهم در تاریخ‌نگاری دوران پهلوی و تحلیل موقعیت زنان در آن دوران به شمار می‌رود. این کتاب علاوه بر ارائه یک نگاه داخلی از دربار شاهنشاهی ایران، به‌ویژه در زمینه مسائل خانوادگی و اجتماعی، به‌شدت بر بازسازی تصویر عمومی از شخصیت ثریا اسفندیاری تأثیر گذاشته است. دستاورد این کتاب در اصل در زمینه روایت‌های شخصی و خاطرات تاریخی است که از دیدگاه یک زن برجسته ایرانی در دربار پهلوی مطرح می‌شود. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که به تاریخ معاصر ایران و دوران پهلوی علاقه دارند، منبعی غنی و جذاب است.

از این رو به شوهرش خلیل پیشنهاد انتقال من به برلین برای زندگی را می دهد. «ثریا اسفندیاری بختیاری»، ملکه اسبق آلمانی- بختیاری ایران، در خاطراتش مدعی این است که می­ خواهد دین خود به تاریخ را ادا کند و برای اولین بار واقعیاتی را نقل کند. با همه ی اینا مستده که در ساین آرامش به احساس وحشت و دلهره ام قایق خواهم آید. به مردم بخنداند در کجا که می روم با انبوه جمعیت و نگاه خبره شان روبرو می نرم غربی به ستاره ی سینما بر خورده اند.

حرفهای مردم به طور غیر مستقیم به گوشم میرسید که میگفتند من در قفس طلایی زندگی میکنم. البته این حرفها را پشت سرم و به خاطر بدگویی عنوان می کردند عاقل از آنکه واقعیت را میگفتند. کوشش داشتند از علایق خود نسبت به من و از شکوه و عظمت من تعریف و توصيف کنند. من آدم درست و صادق و بی ریایی را که حقایقی را با زنی در شرایط در میان بگذارد ندیدم … من معتقدم شاهزاده هایی که در اینچنین فضا و شرایطی زیست میکنند هرگز نخواهند توانست قضاوت درست و واقعی در زمینه ی اندیشه ها و اعمال اطرافیان و همراهان خود داشته باشند. لازم نیست ساعت ها وقت و هزینه اضافی به خرج بدید فقط کافیه بانک کتاب شهر رو دنبال کنید.

در کتاب خاطرات ملکه ثریا اثر کاظم مطلق انتشارات آفرینه، کمی به گذشته‌ها برمی‌گردیم و مروری بر خاطرات «ثریا اسفندیاری بختیاری» دومین همسر محمدرضاشاه خواهیم داشت. او فرزند خلیل خان اسفندیاری و نوه‌ی اسفندیار خان سردار اسعد بود. کتاب “خاطرات ملکه ثریا”اثر ثریا اسفندیاری (همسر دوم محمدرضا شاه پهلوی) که توسط کاظم مطلق گردآوری و توسط انتشارات آفرینه منتشر شده است، روایت شخصی و بی‌پرده‌ای از زندگی یکی از زنان برجسته در تاریخ معاصر ایران است. ملکه ثریا، که به مدت نه سال همسر محمدرضا شاه پهلوی بود، در بسیاری از رویدادهای سیاسی و اجتماعی دوران سلطنت پهلوی حضور داشت و در دوره‌ای پرتنش از تاریخ ایران زندگی می‌کرد. کتاب خاطرات ثریا پهلویثریا اسفندیاری دومین همسر محمدرضا پهلوی و ملکه ایران بود. وی فرزند خلیل خان اسفندیاری و نوه اسفندیار خان سردار اسعد می‌باشد.ثریا دختر …

ناگزیر شدم در سخن گفتن با خدمتکاران هم احتیاط لازم را داشته باشم. بزودی آموختم که پیش از بیان هر مطلبی آن را به دقت بسنجم . نتیجتا ” نحوه ی تربیت و فرهنگ شاه در این زمینه بهتر از من بود. شاه را در حضور شخص ثالث هرگز کاملا ” گشاده رو و بی تکلف ندیدم.