او در طول عمر خود داستان‌های کوتاه درخشانی از خود بر جای گذاشت. از ویژگی‌های داستان‌های او می‌توان به این نکته اشاره کرد که در روند ماجرا از توصیف فراتر رفته و چنان پیش می‌رود که خواننده به‌نوعی تجسم دست می‌یابد. او در توصیف توانا و در خلق یک تجسم واقعی بسیار توانمندتر از آن است.
او اولین کسی بود که داستان‌هایی از این دو را به فارسی ترجمه کرد و برخی – شاید به اشتباه – حتی هدایت را متاثر از اندیشه‌های کافکا می‌دانند. این امر بیشتر از آنجا ناشی می‌شود که روح یکسانی بر آثار این دو نویسنده – خصوصا در بوف کور – به چشم می‌خورد. علاوه بر اینها هدایت دو داستان به زبان فرانسوی در هند به چاپ رساند (“Lunatique” و “Sampingue”). صادق هدایت در سال ۱۳۱۵ با دعوت علی شیرازپور پرتو به بمبئی سفر کرد و در منزل او سکنی گزید. تابه‌حال احساس تنهایی و بی‌پناهی کرده‌اید؟ سگ ولگرد، یکی از معروف‌ترین مجموعه‌های داستان کوتاه صادق هدایت است که با زبانی روان و دلنشین به بررسی مشکلات اجتماعی و فردی می‌پردازد. صادق هدایت داستان‌هایی خلق می‌کند که هر کدام قسمتی از زندگی مردمی را به تصویر می‌کشد که درگیر مسائل روزمره و چالش‌های سخت زندگی هستند.
در شب، به بیرون نگاه کردم و حس کردم که همه چیز موقتی و تهی است. صدای اذان و ناله سگی را شنیدم و به این فکر کردم که شاید هیچ ستاره‌ای در آسمان من وجود نداشته باشد. صدای گزمه‌ها و شوخی‌هایشان به من رسید و سپس سکوت و تاریکی دوباره همه جا را فرا گرفت. در این تاریکی، افکار و ترس‌های فراموش شده‌ام دوباره به سراغم آمدند و به من دهن‌کجی می‌کردند. دایه ام به من رسیدگی می‌کرد و من به او احساس نزدیکی می‌کردم، اما در عین حال از زندگی‌اش و دردهایش بیزار بودم.
این کتاب، به صورت 35 قطعه قضیه یا به قول خودشان «غزیه» منتشر شده است. به این صورت که هر کدام از نویسنده‌ها، یازده غزیه نوشته و سیزده غزیه دیگر را با کمک هم نوشته‌اند. از جمله آثار طنز هدایت می‌توان به کتاب «حاجی بابا» اشاره کرد، که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. این کتاب فرصتی است برای کشف دنیای پیچیده انسان و درک لایه‌های پنهان آن از دریچه چشمان گره‌گوار سامسا. جهان سینمای ایران را با او به‌رسمیت شناخت؛ او بود که با فیلم «گاو» به موج نویی که آن زمان تازه به راه افتاده بود جهت داد.
صادق هدایت خودش گیاه‌خوار بود و موضع سف و سختی در برابر کشتار حیوانات و آسیب رساندن به آن‌ها داشت. او کتاب فواید گیاه‌خواری را نوشت تا دیگران را با صنعت ظالمانه تولید گوشت که حیوانات مظلوم را با قساوت می‌کشد آشنا کند و علاوه‌بر آن، خوانندگان را از تاثیرات زیان‌آور مصرف گوشت آگاه سازد. هدایت همه رفتارهار منفی انسان را ناشی از کشتار حیوانات و خوردن گوشت آن‌ها می‌داند و به نظرش گیاه‌خواری نه تنها برای بدن مفید است؛ بلکه باعث جلوگیری از آزار حیوانات می‌شود.
کتاب ترانه‌های خیام یک کتاب پژوهشی است که هدایت درباره زندگی‌نامه و اشعار خیام نوشته است و تلاش کرده تا اشعاری که به خیام نسبت می‌دهند را با دقت بررسی کند. او جزو اولین نفراتی است که برای تشخیص رباعیات اصیل خیام، پژوهش کرده و کتابی دقیق نوشته است. بعد از اقدام مثبت هدایت در نوشتن این کتاب، بسیاری از بزرگان ادب تشویق شدند تا درباره زندگی خیام تحقیق کنند و درباره آثار او نقد و تفسیر بنویسند.
هدایت در این نوع از آثارش، زندگی و عقاید سنتی طبقه ی متوسط شهری را با دقت و ظرافتی مثال زدنی به تصویر می کشد. صادق هدایت در 17 فوریه ی 1903 (28 بهمن 1281) به دنیا آمد و در 9 آپریل 1951 (19 فروردین 1330) چشم از جهان فرو بست. او از نوادگان «رضاقلی خان هدایت»، شاعر، تاریخ شناس ادبیات ایران و نویسنده ی شناخته شده ی قرن نوزدهم بود.
ثبت ديدگاه