مردم حتی از سایه‌ی خود هراس دارند و هر لحظه منتظر دستگیری هستند. در چنین فضایی، یک نقاش برجسته به نام استاد ماکان، درمی‌گذرد و یک پرده‌ی نقاشی از او باقی می‌ماند که راز زندگی‌اش را در خود پنهان کرده است. این آغاز ماجرایی‌ست که بزرگ علوی (Bozorg Alavi) در رمان چشمهایش (Her Eyes) روایت می‌کند. پس از آن سعی می کند با پیدا کردن زن به تصویر کشیده شده در تابلو به این راز دست پیدا کند و برای این کار ناظم مدرسه نقاشی ای می شود که آثار ماکان در آن به نمایش در آمده است.
نویسنده در کتاب، خودش را درگیر توصیف و تشبیهات دست و پا گیر و حوصله سر بر نکرده و هر لحظه که احساس می‌کنید کتاب به سمت یکنواختی حرکت می‌کند با شوک‌های به موقع هیجان را به داستان تزریق می‌کند. در ادامه می‌توانید نسبت به دانلود کامل کتاب چشمهایش به صورت رایگان و با فرمت pdf اقدام کنید. همچنین در ویدیو زیر امکان گوش دادن به خلاصه کتاب صوتی این اثر نیز دسترسی خواهید داشت. او شخصیتی ساده و مهربان است که به استاد خود عشق می‌ورزد. آقا رجب، نماد وفاداری و صداقت است و در طول داستان، نقش مهمی در حمایت از استاد ماکان ایفا می‌کند.
عواطف و احساسات فرنگیس، احساسات درونی او، عشق عمیقش به نقاش معروف و بی‌پروا شدنی که این عشق نصیبش کرده بود، از چشمهایش یک داستان مهیج و به یاد ماندنی به وجود آورده است. نثر سیال و به دور از تکلفِ علوی و داستانی با محوریت زن، او را از دیگر نویسندگانِ زمان خود فراتر برد و باعث شد آثارش نسبت به هم‌عصران خود، امروزی تر جلوه کند. راوی داستان که ناظم مدرسه و نمایشگاه آثار استاد ماکان است، سخت کنجکاو است راز این چشم ها را دریابد. بنابراین سعی می کند زن در تصویر را بیابد و از ارتباط او با استاد ماکان بپرسد. پس از سال ها ناظم زن مورد نظر را می یابد و در خانه او با هم گفت وگو می کنند.
بزرگ علوی در این رمان روش استعلام و استشهاد را به کار برده، روشی که چند اثر دیگر او را نیز شکل داده است. یعنی کنار هم نهادن قطعات منفصل یک ماجرای از دست رفته و ایجاد یک طرح کلی از آن ماجرا به حدس و قرینه. بدین ترتیب یک واقعه گذشته به کمک بازمانده‌های آن نوسازی می‌شود. نثر منظم و سیال نویسنده در قیاس با معاصرانش بسی امروزی می‌نماید.
سید مجتبی آقابزرگ علوی معروف به بزرگ علوی با بیانی ساده و با استفاده از شیوه حدس و گمان، داستان زنی از طبقه بالای جامعه در زمان رضاه شاه را بازگو می کند که عاشق نقاشِ معروفی به نام ماکان شده است. استاد ماکان، رهبر تشکیلات زیرزمینی بر ضد حکومت رضا شاه است و فرنگیس به خاطر عشق او وارد مبارزات سیاسی علیه حکومت می شود. بزرگ علوی با مهارت خاصی، خواننده را به درون داستانش می‌کشاند. او جو سرکوب‌گرانه‌ی دوران دیکتاتوری رضاشاه را چنان زنده و واقعی توصیف می‌کند که خودمان را در آن زمان حس می‌کنیم. این توصیفات دقیق و جزئی‌نگرانه، یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی نثر نویسنده است که به خواننده اجازه می‌دهد عمق فضای سیاسی و اجتماعی آن دوران را درک کند.
بزرگ علوی در توصیفات عاشقانه و بیان احساسات زنانه‌ی فرنگیس، آن‌قدر استادانه عمل کرده است که سخت باور می‌کنید نویسنده‌ی این نوشته‌ها یک مرد باشد. او را به‌‌راستی می‌توان یکی از پیشروان داستان‌نویسی مدرن ایران دانست. بزرگ علوی آثاری چون رمان چشمهایش، چمدان، سالاریها، میرزا،، و پنجاه و سه نفر را در کارنامه خود دارد. رمان حاضر در سال ۱۳۳۱ باعث شد که علوی را به یکباره در بین نویسندگان معاصر نامدار و زبانزد شود. زن برای جلب توجه استاد با تشکیلات مخفی سیاسی زیر نظر استاد همکاری می‌کند، اما استاد نه فداکاری او را جدی می‌گیرد و نه احساسات و عشق او را درمی یابد.
در اون سالها کتابای زیادی خوندم ولی این کتاب و هرگز از یاد نمی برم اونقدر برام جذاب بود که در مدت سه روز ۲ بار خوندمش چون کتاب و امانت گرفته بودم. هیچوقت کاری را که دیگران می‌توانند برای تو انجام بدهند، خودت دنبال نکن. تو و امثال تو نمی‌توانید این دستگاه را به هم بزنید. مگر این دستگاه به روی پای خودش ایستاده که شماها بتوانید واژگونش کنید؟ آن‌هایی که نگهش میدارند،از قایم موشک بازی‌های شما هراسی ندارند. می‌ترسم عوض اینکه او را ضعیف‌تر کنید، از خونخواری پروارتر بشود و بی‌پروا به شما بتازد.
با این حال، فراموش نمی کنید که با رمانی سیاسی طرف هستید. پردازش قوی و فضاسازی گیرای داستان، از چشمهایش اثری پرکشش ساخته است که نه تنها شما را خسته نمی کند، بلکه شیفته ی داستان می شوید. قلم بزرگ علوی در این کتاب، به قدری روان است که ابدا فکر نمی کنید کتاب در سال های منتهی به دهه ی ۳۰ نوشته شده است. باید این کتاب را بخوانید تا بفهمید چرا از بزرگ علوی به عنوان یکی از برجسته ترین نویسندگان ایران یاد می شود. از کودکی به نویسندگی علاقه‌مند بود وهر کتابی که به دستش می‌رسید را سریع مطالعه می‌کرد. بزرگ علوی نویسنده سبک «واقع‌گرایی انتقادی»، استاد دانشگاه، مترجم و سیاستمدار ایرانی در سال 1283 در تهران به دنیا آمد.
همه‌جا، در خانه، در اداره، در مسجد، پشت ترازو، در مدرسه و در دانشگاه و در حمام، مأمورانِ آگاهی را دنبال خودشان می‌دانستند. در سینما، موقع نواختن سرود شاهنشاهی، همه به دورو‌برشان می‌نگریستند مبادا دیوانه یا از‌جان‌گذشته‌ای برخیزد و موجب گرفتاری و دردسر همه را فراهم کند. این رمان همچون سندی از تاریخ معاصر ایران و دوره رضا خان در تاریخ ادبیات ایران ثبت گردیده است. علوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی مدتی را در زندان گذراند. و بعد از بازگشت از آلمان در سال 1315 تا سال 1320 به عنوان زندانی سیاسی در زندان بود.
همراه ما باشید تا به دنیای پنهان این چشم‌های مرموز قدم بگذاریم. «چشم هایش» شاهکاری به قلم «بزرگ علوی» است که نخستین بار در سال 1952 انتشار یافت. این اثر جاودان و ارزشمند، داستان دختری از طبقه ی مرفه جامعه ی ایران به نام فرنگیس را روایت می کند که زندگی پُر ناز و نعمتش، باعث شده که او مهارت خاصی برای درآوردن پول نداشته باشد.
ثبت ديدگاه