در این دوره، خردسال قوه تخیل قوی دارد اما توانایی درک حوادث پیچیده را ندارد، باید با اشکال او را جذب کرد. از مهمترین ویژگیهای کتاب مناسب برای گروه سنی «الف»، سادهنویسی، جملات کوتاه، رنگآمیزی، اشکال، ترغیب به بازیهای مشارکتی، تقویت حواس پنجگانه، برآورده کردن حس کنجکاوی، است. برای این گروه سنی میتوان به کتابهایی چون «میمینی» و «انگشتیها» اشاره کرد. انتخاب کتابهای مناسب میتواند تأثیرات مثبت زیادی بر رشد ذهنی و عاطفی کودکان و نوجوانان داشته باشد. از سوی دیگر، انتخاب نامناسب و اشتباه میتواند منجر به عدم علاقهمندی به کتاب خواندن و ایجاد مشکلاتی در فرآیند کتابخوانی یا یادگیری شود. در این مقاله، گروههای سنی مختلف کتابهای کودک و نوجوان را بررسی میکنیم و ویژگیهای هر گروه را مورد بحث قرار میدهیم.
این دوره آغاز دوران نوجوانی است که با تغییرات جسمی، روحی و اجتماعی کودکان همراه است. در این دوران آثاری که ویژگیهای شخصیتی نوجوان؛ کنجکاوی، پرسشگری و تجربههای جدید را منعکس میکنند، میتوانند مناسب باشند. آموزش غیرمستقیم حقوق شهروندی، پرورش استعدادهای فردی و اجتماعی، معرفی صحیح جنس مکمل و انتخاب آثاری که از تقابل جنسی به دور باشد و هدایت کودک به سمت مشارکتهای اجتماعی باشد مفید است. در این دوره کودکان توانایی درک روابط علت و معلولی و مسائل منطقی ساده را دارند، آنها زبان را یاد گرفته و خط را میشناسند و میتوانند داستانهای ساده را درک کنند.
کتاب های گروه سنی ج مخصوص کودکان سنین نه تا یازده سال است که اواخر دوره دبستان تحصیل می کنند. کودکان در این سنین دارای تفکر انتزاعی هستند و قدرت درک آن ها افزایش یافته است و می توانند مفاهیمی همچون همدردی، بخشش، نوع دوستی و از این قبیل را درک کنند. پس بهتر است کتاب هایی بخوانند که این مفاهیم را در آن ها تقویت کند. کودکان در این سنین آمادگی خواندن داستان های بلند را نیز به دست می آورند. در این مطلب از انتشارات کودک و نوجوان هفت و نیم به موضوع گروه های سنی کتاب و روشهایی برای ایجاد، تقویت و تبدیل کتابخوانی به عادتی مفید پرداختیم. همنشینی و دوستی با کتاب از جمله اموری است که در سنین ابتدایی کودکی به شکوفایی، نوآوری و خلاقیت کودکان کمک قابلتوجهی میکند.
اما به یاد داشته باشید که این شرایط و رده بندی ها میتواند برای کودک شما تغییر کند و یا حتی جا به جا شوند. علاوه بر سن کودک، موارد دیگری نیز در این رده بندی تاثیر دارند. والدین باید با شناختی که از شرایط خود و همچنین کودک خود دارند، به خرید کتاب کودک مناسب بپردازند. برای مثال زندگی در شهر های پیشرفته تر در مقایسه با شهر های حاشیه کشور می تواند این رده بندی را تا حدودی نقض کند. کتابهای مناسب برای هر سن میتوانند به طور مؤثری به توسعه مهارتهای زبانی و شناختی کودک کمک کنند. به عنوان مثال، کتابهای ابتدایی برای سنین پایین معمولاً شامل واژگان ساده و جملات کوتاه هستند که به کودکان کمک میکند تا واژگان جدید یاد بگیرند و مهارتهای زبانی خود را تقویت کنند.
مثلا اگر دنبال یک کتاب علمی میگشتیم، حتما آن را از ناشر معتبری تهیه کنیم و به صحت اطلاعات کتاب و روزآمد بودن آنها دقت کنیم. تصاویر کتابها همیشه حرفهای زیادی برای زدن دارند؛ گاهی حتی فراتر از متن هستند. به همین خاطر است که باید حواسمان را حسابی به کتابی که میخوانیم جمع کنیم. کتابهایی با رنگهای تند و زننده، خطوط شکسته و زاویهداری که خشم، خشونت و ناراحتی را انتقال بدهد و یا یک کپی بیکیفیت از انیمیشنهای تلویزیون باشد، نمیتواند در لیست کتابهای خوب ما جا بگیرد. نویسندههای خوب زیادند و خبر خوب اینکه هر روز زیادتر هم میشوند.
اینجا حوالی کتابها پرسه می زنیم و با هم درباره کتابها صحبت میکنیم. داستان فانتزی و ماجرایی درباره جوانی به نام هری پاتر است که در دنیای جادوگران و جادویی ماجراجویی میکند. یک مجموعه داستان بههمپیوسته در مورد زندگی پسری به نام مجید است که به خاطر طنز، شیوایی و سادگی قلم توانست در دل مخاطب جا باز کند.
بهطور کلی ما در ایران دو سیستم اصلی ردهبندی، شامل طبقهبندی قدیم کانون پرورش فکری و طبقهبندیهای جدیدتر داریم که بهطور خاص بر اساس سن و نیازهای آموزشی طراحی شدهاند و یک انتشارات کودک و نوجوان براساس سیاستهای خود از آن استفاده میکند. محتواهای جدیترِ رده سنی کتاب کودکان و نوجوانان از گروه سنی د شروع میشود. کتابهای این گروه سنی باید بتوانند نظر نوجوانی را جلب کنند که در آستانه مهمترین تغییرات جسمی و روحی خود است. داستانهایی که قصه را از زاویه دید یک قهرمان نوجوان روایت میکنند، از محبوبترین کتابهای گروه سنی د هستند.
ثبت ديدگاه