نقاشی و تصویرگری از جمله هنرهایی است که با بهره‌گیری از داستان‌ها و اشعار مثنوی، به خلق آثاری بی‌نظیر و زیبا پرداخته است. این آثار هنری، با داشتن سبک‌ها و تکنیک‌های مختلف، توانسته‌اند به خوبی مفاهیم عرفانی و پیام‌های اخلاقی مثنوی را به تصویر بکشند و تأثیرات فرهنگی و جهانی این اثر بزرگ را به نمایش بگذارند. مولانا جلال الدین محمد بلخی در مثنوی معنوی از تکنیکی بهره می‌برد که خواننده را به تفکر و تعمق وامی‌دارد. او از ترکیب داستان‌ها با مفاهیم عمیق عرفانی استفاده می‌کند تا خواننده بتواند به‌تدریج به حقیقت پی ببرد و همچنین درک عمیق‌تری از حکایات داشته باشد. مولوی با این روش، هم محتوای آموزنده‌ای را ارائه می‌دهد، هم مخاطب را به یک سفر درونی دعوت می‌کند؛ سفری که تلفیقی از عشق و عرفان است.

از میزان شهرت و اعتبار مولانا همان بس که در ایالات متحده، پرفروش‌ترین و پرتیراژترین کتاب از یک نویسنده غیرانگلیسی‌زبان، کتا مثنوا معنوی است و این خود گویای اعتبار و قدرت کلام حضرت مولاناست. کمابیش همه صوفیان شرقی، اعم از ایرانی و افغان و تُرک و عرب، مولانا را مرشد خود دانسته و او را می‌ستایند. اما ملاقات او با شمس تبریزی در سال ۶۴۲ هجری، انقلابی در وی پدید آورد که موجب ترک مسند تدریس گردید و به مراقبت نفس و تذهیب باطن پرداخت. در جهان بینی سراینده‌ی کتاب مثنوی معنوی، جریان قوانین در جهان هستی به استمرار حفاظت خداوندی از آنهاست. غربت انسانی از دیگر مسائل مهم در جهان بینی عرفانی است، این که انسان در این جهان یک موجود غریب و تنهاست.

همایی در نگارش تفسیر خود از زبانی علمی و تحلیلی استفاده کرده و با ترکیب تحلیل‌های ادبی و تاریخی به تفسیر ابیات مثنوی پرداخته است. در این تفسیر، او تلاش کرده است تا سبک خاص مولانا در داستان‌پردازی و انتقال پیام را به خواننده نشان دهد و پیوندی میان داستان‌ها و مفاهیم عرفانی ایجاد کند. اگر برایتان این سوال پیش آمده است که آیا قیمت کتاب مثنوی معنوی با جلد نفیس متفاوت است یا خیر، باید بگوییم بله. اگر تصمیم داشته باشید که یک کتاب مثنوی با جلد نفیس تهیه کنید، احتمالا هزینه آن بیشتر از تهیه چاپ های دانشگاهی این کتاب است. این موضوع به دلیل قیمت بالاتر کاغذ گلاسه، متریال به کار رفته در صحافی و دشواری و زحمت بیشتر در مراحل چاپ است. تا امروز تمام به تمام زنده دنیا، مثنوی مولوی ترجمه و در همه جهان نسخه‌ای از آن یافت می‌گردد.

دانلود و مطالعه این کتاب را به همه دوست‌داران و دلباختگان ادبیات شیرین پارسی، پیشنهاد می‌کنیم. مولانا جلال‌الدین بلخی سرانجام در سال ۶۷۲ هجری قمری، پس از مدت‌ها بیماری پیاپی، زندگی را بدرود گفت و در همان شهر قونیه چشم از جهان فروبست. بی‌گمان مثنوی مولوی را بایستی در شمار پنج شاهکار برتر تاریخ ادبیات پارسی قلمداد کرد. این کتاب نه فقط یک منظومه شعر، بلکه یک شاهکار بی‌مانند و درس اخلاق و زندگی برای هر انسانی در هر کجای دنیا می‌باشد. این کتاب شعر عرفانی با «بشنو از نی…» آغاز می‌شود و مخاطب را به گوش کردن و تأمل فرا می‌خواند.

او در امتداد مسیر غربی حرکت کرده، شهرها را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت و نهایتا در قونیه که یکی از غربی‌ترین شهرهای حوزه ایران فرهنگی بود و امروزه در ترکیه قرار دارد، ساکن گردید. مشهور است که در جریان این کوچ اجباری، با عطار در نیشابور نیز دیداری داشتند. هرچند که این واقعه مستند نیست و مشخص نیست تا چه اندازه حقیقت داشته باشد. در حوالی سال 610 هجری و چندی پس از یورش مغولان به ایران، بهاءالدین ولد دست همسر و فرزندش را گرفته و ترک دیار کرد تا از شمشیر بی‌رحم مغولان در امان باشد. صلاح الدین مردی ساده و بی سواد از مردم قونیه و زرگر بود، اما بی دانش و سواد.

وزن این مثنوی «فاعلاتن، فاعلاتن، فاعلن» است که کوتاه و چابک و سرودگونه است. اگر درباره ریشه این حکایات تحقیق کنیم، متوجه می شویم که برخی از آن ها در آثار عطار نیشابوری نیز وجود دارند. اما چیزی که بیش از همه مثنوی مولانا را خاص کرده استفاده از مسائل روزمره برای بیان مفاهیم عرفانی است. علت نام گذاری آن به مثنوی به این خاطر بوده که مولانا از قالب شعری مثنوی در این کتاب استفاده کرده. مزیت اصلی تفسیر الهی قمشه‌ای، جذابیت زبان و توضیحات ساده که باعث می‌شود خواننده به راحتی مفاهیم را درک کند. البته این تفسیر از نظر عمق فلسفی ممکن است به اندازه تفاسیر تخصصی دیگر مفید نباشد.

معرفی “کتاب مثنوی معنوی مولوی” اثر مولانا  “بر اساس نسخه رینولد نیکلسون ” , کتاب مثنوی معنوی اثر گران‌سنگ جلال الدین محمد بلخی،  شاعر و عارف پارسی‌گوست. این کتاب از ۲۶٬۰۰۰ بیت و ۶ دفتر تشکیل شده و یکی  از برترین کتاب‌های ادبیات عرفانی کهن فارسی و حکمت پارسی پس از اسلام  است. کتاب مثنوی معنوی در قالب شعری مثنوی سروده شده‌ است؛ که در واقع عنوان  کتاب نیز می‌باشد. در این کتاب ۴۲۴ داستان پی‌درپی به شیوه‌ی تمثیل، داستان  سختی‌های انسان در راه رسیدن به خدا را بیان می‌کند. هجده بیت نخست دفتر  اول مثنوی معنوی به نی‌نامه شهرت دارد و چکیده‌ای از مفهوم ۶ دفتر است. مثنوی، مشهور به مثنوی معنوی یا (مثنوی مولوی)، نام کتاب شعری از مولانا جلال‌الدین محمد بلخی شاعر و صوفی ایران است.

اما نسخه دکتر موحد از روی  نسخه قونیه و چند نسخه دیگر مثنوی معنوی را تصحیح نمود و در ترکیه به چاپ رسانید. بنابراین دکتر موحد موفق شد کار نیمه تمام نیکلسون را به اتمام برساند و نسخه‌ای قابل فهم و قابل اعتماد از مثنوی در اختیار عاشقان مثنوی معنوی قرار دهد. از معروف ترین و شیرین ترین حکایات مثنوی معنوی مولانا می توان داستان هایی را مثل حکایت موسی و شبان، محتسب و مست، موش و شتر، افتادن شغال در خم رنگ، توبه نصوح و ایاز و سلطان محمود غزنوی، نام برد. در تاریخ ادبیات ایران‌زمین شما هرگز نمی‌توانید کسی را بیابید که جایگاه مولانا را داشته باشد. کمتر کسی را می‌توان یافت که این‌گونه همه‌ خصائل والای انسانی و عرفانی را یکجا داشته باشد. مثنوی مولوی تا کنون به بیشتر زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده است و در هر گوشه‌ای از دنیا، طرفداران خاص خود را دارد.

چیزی که در کتاب های این ناشر در نگاه اول جلب توجه میکند استفاده از قاب های چرمی بسیار زیباست. جنس جلد کتاب و صحافی آن از کیفیت قابل قبولی برخوردار است و طلایی بودن لبه های کتاب نیز بر جذابیت آن افزوده است. البته نکته ای که کمی باعث دلسردی میشود استفاده از کاغذ تحریر در این کتاب است. البته این کاغذ باعث شده تا این کتاب با وجود 1048 صفحه وزنی مناسب داشته باشد. خط بکار رفته در این کتاب نیز از اندازه مناسبی برخوردار است و از نظر خوانایی به مشکل خاصی بر نخواهید خورد. به طور کلی مولانا را می‌توان در شمار 5 شاعر بزرگ تمام تاریخ ایران‌زمین قلمداد کرد.

هر یک از تفاسیر بالا، نمایانگر دیدگاهی متفاوت و رویکردی خاص نسبت به مثنوی معنوی است. برای افرادی که به دنبال درک عرفانی و فلسفی عمیق هستند، تفاسیر علامه هجویری و بدیع‌الزمان فروزانفر گزینه‌های بسیار خوبی هستند. اگر به دنبال تفسیری روان‌تر و قابل فهم‌تر هستید، تفسیر کریم زمانی یا استاد الهی قمشه‌ای گزینه‌های مناسبی خواهند بود. همچنین تفسیر همایی با دیدگاه ادبی و تاریخی، برای علاقه‌مندان به ادبیات و تاریخ فرهنگ ایران جذاب خواهد بود. در این کتاب ۴۲۴ داستان پی‌درپی به شیوهٔ تمثیل داستان سختی‌های انسان در راه رسیدن به خدا را بیان می‌کند. هجده بیت نخست دفتر اول مثنوی معنوی به نی‌نامه شهرت دارد و چکیده‌ای از مفهوم ۶ دفتر است.