کدکس شکل امروزی کتاب است که به معنای تا خورده بودن و به یک دیگر دوخته بودن صفحات پوست، پاپیروس و غیره می باشد. پیدایش کدکس به قرن دوم میلادی بر می گردد که توسط مسیحیان جهت نگارش متون مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت. این فرم از کتاب، به دلیل مزیت هایی که داشت، از قرن چهارم میلادی رواج پیدا کرد. از جمله مزیت های آن می توان به قابلیت جستجوی بهتر، امکان بهتر برای انبار و نگهداری آن (در کتابخانه) و تولید سریع‌تر اشاره نمود.
متأسفانه در این نسخه هیچ نامی از ناصرالدین شاه به‌عنوان نویسنده‌ی اثر برده نشده و تنها به همان نام عبدالکریم منشی طهرانی برمی‌خوریم. همین نیز می‌تواند تردیدهایی درباره نویسنده‌ی اصلی اثر به وجود آورد. اما شواهدی در دست است که نویسنده‌ی این کتاب نمی‌تواند شخص دیگری جز ناصرالدین شاه باشد.
با این حال، پاپیروس قابل اشتعال بود و نسبتاً به راحتی آسیب می دید. در زمان های قدیم، هزینه های نگهداری کتابخانه معمولاً توسط ثروتمندان تأمین می شد. تفاوت این کتابخانه ها با کتابخانه های عمومی امروزی در محل تأمین مالی آنها بود.
این دستگاه قادر بود محتویات یک دیسک نوری ۸ سانتی متری را با ظرفیت ذخیره سازی یکصد هزار صفحه متن نمایش دهد. در سال ۱۹۹۶ حدود ۲۵۰ عنوان کتاب بر روی شبکه اینترنت قرار گرفت. الواح طلایی پیرگی در حین حفاری سال ۱۹۶۴ در شهر بندری باستانی پیرگی، ایتالیا کشف شده بود که قدمتش هم به حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد.
نخستینِ این ترجمه‌ها آثار تاریخی بودند، مثل آثار ولتر، یعنی «پطر کبیر» و «شارل دوازدهم» که توسط میرزا رضا مهندس، از اولین دانشجویان اعزامی به انگلستان، انجام شد. اما در زمان ناصرالدین شاه توجه شاه و دربار به رمان و داستان غرب نیز معطوف می‌شود و از آن پس در کنار کتاب‌های تاریخی، آثاری از رمان‌نویسان فرانسوی ترجمه می‌شود. حتی اگر قول کریستف بالایی را هم صحیح بدانیم، رمان “«حکایت پیر و جوان» پیش از کتاب مراغه‌ای نوشته شده است. هرچند در برخی آثار که به‌نحوی به تاریخ ادبیات ایران پرداخته‌اند، «سیاحت‌نامه‌ی ابراهیم‌بیگ» اولین رمان فارسی معرفی شده، با همان قاطعیت نیز می‌توان این ادعا را نفی کرد. این‌استاد ادبیات، تحصیلات خود را در زادگاهش شروع کرد و در ۱۱ سالگی برای ادامه تحصیل به تربت حیدریه و بعدها به تهران رفت.
یک صحاف بریتانیایی با بودجه یک صندوق میراث اتیوپی که یک خیریه بریتانیایی برای نگهداری از آثار کشف‌شده به صومعه‌های اتیوپی کمک می‌کند، این کتاب‌ها را در چیزی حدود یک دهه گذشته بازسازی کرده بود. در دوران باستان هزینه نگهداری کتابخانه‌ها معمولاً به وسیله فردی ثروتمند تأمین می‌شد. تفاوت این کتابخانه‌ها با کتابخانه‌های عمومی امروزی در محل تأمین هزینه‌های آنها بود که درکتابخانه‌های باستان این هزینه معمولاً از یک منبع عمومی تأمین نمی‌شد. شاید اگر او شاه نبود و زندگی خود را وقف همین آثار ادبی – هنری می‌کرد، امروز ارج و قرب بیشتری میان مردم ایران داشت. سال‌های طولانی حکومت۱ او چیزی به این سرزمین اضافه نکرد و اگر هم در کشور اصلاحاتی به وجود آمد، همه مدیون اصلاح‌طلبانی بود که یا به‌دستور او کشته شدند و یا در میانه‌ی راه متوقف. این کتاب در پنج سال گذشته ۱۳۸۵ دو بار منتشر شده که نخستین آنها به کوشش مهدی میرکیایی در سال ۱۳۸۰ است و دومی به اهتمام کورش منصوری در سال ۱۳۸۵.
اما نخستین کتاب الکترونیکی دیجیتال، به نام Nuvomedia’s Rocket در سال ۱۹۹۹ منتشر شد. در سال ۱۴۳۹، با اختراع ماشین چاپ توسط یوهانس گوتنبرگ آلمانی، تحول بسیار بزرگی در صنعت نشر کتاب صورت گرفت. انجیل اولین کتابی بود که با استفاده از دستگاه گوتنبرگ چاپ شد که به علت تعداد سطر هایش در هر صفحه، به انجیل ۴۲ سطری معروف شد. این ماشین چاپ، ماشین فشار پیچی نام گرفت و سرعت چاپ آن، ۷۰ تا ۱۰۰ برگ در ساعت بود. قدیمی ترین کتابی که به‌صورت تومار یافت شده، پاپیروس پریس نام دارد که محتوای آن پیرامون گفته های اخلاقی است. داستان سینوحه نیز یکی از معروف ترین کتاب هایی می باشد که بر روی پاپیروس نگاشته شده‌است.
اما با ظهور دوران دیجیتال و روند پیشرفت فناوری، کتاب‌ها به صورت الکترونیکی نیست و به صورت فایل‌های الکترونیکی قابل دسترسی شدند. کتاب‌های الکترونیکی می‌توانند به صورت فایل‌های PDF، ePub و دیگر فرمت‌های الکترونیکی موجود باشند و از طریق اینترنت یا دستگاه‌های خواننده کتاب الکترونیکی (مانند Kindle) قابل خواندن هستند. از خرابه های شهرهای باستانی سومری چنین برمی آید که سومری ها در حدود 2700 سال قبل از میلاد مسیح کتابخانه های شخصی، مذهبی و دولتی تأسیس کرده بودند.
با آغاز سلطنت محمدشاه قاجار (1250 تا 1264 قمری) تعداد کتاب‌های چاپ سنگی از کتاب‌های چاپ سربی پیشی می‌گیرد و در آن دوران حدود صد عنوان کتاب در کشورمان به چاپ می‌رسد. همان طورکه در مطالب بالا گفته شد کتاب محتوایی چاپ شده بر روی صفحات متصل به هم می باشد که قدمتی پنج هزار ساله دارد. اولین کتاب از لوح گلی ساخته شده که در طی زمان های مختلف جای خود را به کدکس که شکل امروزی کتاب می باشد داده است. کدکس به معنای تا خورده بودن و به یک دیگر دوخته بودن صفحات پوست، پاپیروس و غیره می باشد. اما به دلیل پیشرفت تکنولوژی و استفاده افراد جامعه از وسایل هوشمند، متفکران و ایده پردازان به کتاب الکترونیکی و صوتی روی آوردند تا همچنان علاقه افراد به مطالعه کتاب حفظ شود.
ثبت ديدگاه