در چارپارۀ «لحظۀ سبز دعا» سرودۀ قیصر امین‌پور نیز، ما با عدم پیام‌رسانی صحیح و ناتمام ماندن شعر مواجه‌ایم. چند بند پایانی این شعر – که به احتمال زیاد به‌دلیل سن تکلیف دختران و موضوع نماز در کتاب قرار گرفته – به کلی حذف شده است. مگ ایرانز یک سایت خدماتی اینترنتی محسوب می شود که روزانه مقالات و پاورپوینت های زیادی را جمع آوری ، تهیه و در دسترس دانشجویان ، دانش‌آموزان و محققین قرار می‌دهد .
یکی از این تغییرات بزرگ، زبان فارسی است که از دست رفتن آن را امروزه می‌توان با وضوح بیشتری دید. زبان فارسی، فرهنگ و مذهب و آیین و وطن و وحدتِ ایرانی است و بدون یک فارسی پالوده و زلال، نمی‌توان انتظار یک جامعۀ سالم و زلال را داشت و ما مدام در حال تخریب زبان مادری‌مان و خودمان هستیم. دایرۀ لغات اصیل فارسی که در زندگی از آن‌ها استفاده می‌کنیم، کمتر و کمتر می‌شود و این یعنی با هزارویک مفهوم غریبه می‌مانیم و هزارویک مفهوم و فرهنگ غریبه را از زبان‌های غریبه وارد زندگی خود می‌کنیم. در این گیرودارِ نفس‌های آخر زبانِ مادری، اگر آموزش فارسی در مدارس هم به بی‌راهه رود که دیگر هیچ. اهمیت آموزش فارسی و چگونگی و سطح کتاب‌های فارسی بر کسی پوشیده نیست.
ان‌شاالله این دسته نقدها و این پرونده نقطۀ پایانی بر این ضعف‌ها باشد و دروازه‌ای برای تدوین و نگاه به راه‌های مؤثرتر، بنیادی و ریشه‌ای‌تر. اگر بخواهیم یک نگاه کلی داشته باشیم، می‌بینیم که فارغ از آن اشخاصی که به‌شدت از مشکلات کتاب گلایه دارند، بعضی از مربیان و منتقدین هم از کتاب به خوبی یاد می‌کنند و درکل کتاب فارسی دبستان را از بهترین کتاب‌های آموزش و پرورش می‌دانند. بعضی هم نقدهایی را به آن وارد می‌دانند که اگر برطرف شود، کتاب سامان بهتری خواهد یافت. با اوصاف ذکر شده و نقدهای وارده، نمی‌توانم بپذیرم که این کتاب حتی با توجه به اهداف تدوین شده خود گروه مؤلفین، کتاب موفقی است. “تحلیل محتوای کتاب فارسی سوم ابتدایی برحسب میزان توجه به مؤلفه‌های سرمایة فرهنگی”, پژوهش در آموزش زبان و ادبیات فارسی, 3, 2, 1401, 64-81.
معلم پایۀ سوم ابتدایی، کمک مربی و پشتیبان پایه دوم ابتدایی، تسهیلگر کتابخوانی پایه ششم ابتدایی و پایۀ هشتم، معاون پرورشی دبستان – منتقد، مرورنویس و فعال حوزۀ کتاب و رمان، داستان نویسی و شعر. درس «محلۀ ما» یک داستان بسیار ساده‌انگارانه است که اصلاً مناسب بچه‌های 9 ساله نیست. همان قواعدی که در ادبیات بزرگسال رعایت می‌شود، باید در ادبیات کودک و نوجوان هم رعایت شود و اگر این‌طور نباشد، درواقع ما مخاطب خود را نادیده گرفته‌ایم. همان طور که پیش از این اشاره شد، در چهار متن کتاب، بیت یا ابیاتی از شاعران آمده که جز تک بیتی از صائم کاشانی دربارۀ مهدی موعود(عج)، نام هیچ شاعری در ذیل یا متن آن درس درج نشده است. در درس هفتم که به نظر می رسد به تمامی برگرفته از یکی از اشعار محمدتقی بهار است، ابیاتی از این شاعر را می بینیم اما نام او را نه.
سال سوم هم از حیث درسی و علمی و هم از حیث تربیتی سال مهمی در هفت سالِ دوم زندگی کودکان است. در این سال، بچه‌ها دیگر مفاهیم شمارش و جمع و تفریق و حواشی آن‌ها را به‌خوبی یاد گرفته‌اند و ضرب و تقسیم وکسر می‌آموزند و همین مباحث در سال‌های بعد کامل‌تر می‌شود. خواندن و نوشتن آموخته‌اند و سال دوم را نیز به تمرین این خواندن و نوشتن‌ها گذرانده‌اند و در این سال می‌توانند قوی‌تر در حوزۀ زبان عمل کنند که نسل امروز، خود این‌گونه است. با توجه به ویژگی‌های این نسل و رشد بالایی که دارند، سؤالات فلسفی و مذهبی و چرایی‌ها و سؤالاتی که دربارۀ زندگی دارند هم قابل ملاحظه است. بچه‌ها در این سال هم به‌شدت نرم و انعطاف‌پذیرند و هم تا حد زیادی پایۀ رفتاری‌شان در حال شکل‌گیری است و الزامات خاص خود را دارد. پس طبیعی است برای این سالِ مهم دبستان و زندگی دانش‌آموز، کمی حساس‌تر و دقیق‌تر عمل کنیم و متوجه این موضوع باشیم که آموزش و کتاب‌های درسی ابزارهای مهمی در سال سوم هستند.
ثبت ديدگاه