در نظر داشتن یک ترتیب منسجم و پیشنهاد شده از سوی مخاطبان حرفه‌ای داستایوفسکی، می‌تواند روند آشنایی شما با سبک این نویسنده را تسهیل کند. البته به طور کلی نمی‌توان برای شروع مطالعه‌ی مجموعه‌ای از آثار یک نویسنده، ترتیب خاصی مشخص کرد. این لیست بر اساس سهولت مطالعه‌ی این آثار برجسته برای مخاطبان مبتدی داستایوفسکی، ارائه شده است.
از منظری دیگر، خود داستایوفسکی نیز یک خشونت سیستمیک را در حق معترضان و انقلابی‌ها ایفا می‌کند و آن‌ها را تروریست‌های جن زده، تسخیر شده و غرب زده می‌نامد. قربانی‌هایی که «سوژه‌ی خالص ایدئولوژی» در هر جامعه‌ای خواهند بود. در واقع، رمان شیاطین را می‌توان یک «ایدئولوژی مطلق سرمایه‌داری» دانست. همچنین به برخی از بهترین کتاب‌های صوتی فئودور داستایوفسکی برخواهید خورد، از جمله دو اثر پرطرفدار و شنیدنی، یعنی کتاب صوتی ابله و کتاب صوتی قمارباز.
از نظر او خدایی جز اراده انسان وجود ندارد که همین نشان‌دهنده عدم اعتقاد مذهبی است. در واقع ستاوروگین معلم، پیشوا و آقای دیگر شخصیت‌هاست که زندگی همه به زندگی او وابسته است. هرکدام از شخصیت‌های دیگر قسمتی از او را به نمایش می‌گذارند و شخصیت قهرمان داستان آنقدر پیچیده و پرتناقض است که آدم‌های مختلفی در کتاب پدید می‌آورد. باب مورلی در واقع تصور می‌کند که داستایوفسکی، اقدامات نادرست انقلابی‌ها را تحت تاثیر ایده‌های جدید غربی می‌داند. اما به قول ژیژک، او نیز یکی از همان کسانی است که با ایدئولوژی جلو می‌آید و با «جن زده» نشان دادن انقلابی‌ها، تمام خشونت آن‌ها را زیر سوال می‌برد. خشونتی که هر سال، در هر جایی از این دنیا رخ می‌دهد و معترضان با جن‌زده‌ها اشتباه گرفته می‌شوند.
شیاطین که با نام «تسخیرشدگان» نیز در ایران منتشر شده؛ با بیش از ۷۵۰ صفحه شاید دست‌کم گرفته‌شده‌ترین و سیاسی‌ترین رمان داستایوفسکی باشد. آن‌ها احساسات واقعی خود را بروز می‌دهند، چند بُعدی و گاهی عمیقاً انسانی عمل می‌کنند. داستایوفسکی برخی از بهترین آثار ادبیات کلاسیک را خلق کرد بنابراین هر کسی که به تاریخ و ادبیات علاقه‌مند است باید آثار داستایوفسکی را بخواند. خواندن آثار داستایوفسکی به چند دلیل می‌تواند تبدیل به تجربه‌ای عمیقاً غنی و قابل‌تأمل برای شما شود. شخصیت‌های او درگیر دوراهی‌های اخلاقی و مشکلات درونی هستند و او توانسته تاریکی درونی و کشمکش‌های روان انسان را در آثارش به زیبایی به تصویر بکشد و بنابراین خواننده خیلی راحت می‌تواند با آثارش ارتباط برقرار کند. کتاب های داستایوفسکی نویسنده مشهور روسی قرن نوزدهم، عموماً به تحلیل عمیق روانشناختی و فلسفی انسان می‌پردازد.
گوش کنید، من خودم دیدم که یک طفل شش ساله دست مادر مستش را گرفته بود و به خانه می‌برد و مادر به او دشنام می‌داد، آن هم چه فحش‌هایی! خیال می‌کنید که من از این حال خوشم می‌آید؟ وقتی کار به دست ما بیفتد شاید این وضع را اصلاح کنیم… اگر لازم باشد آن‌ها را تا چهل سال به بیابان می‌فرستیم…اما طی یکی دو نسل تحمل فساد ناگزیر است. فسادی که هیچ‌کس وصفش را نشنیده، فسادی که انسان را به جانوری پلید و ترسو و سنگدل و خودپرست مبدل می‌کند. هیچ مسأله و مشکلى وجود ندارد که در کتاب‌هاى داستایوسکى مورد بحث قرار نگرفته باشد.
مرگ والدینش اثر عمیقی بر روان داستایوفسکی گذاشت و حس عمیقی که از فقدان و کاوش در مضامین وجودی در نوشته‌های او نفوذ کرده، زادهٔ همین تجربیات است. بازهم کتابی تودرتو اما به‌هم‌پیوسته و قابل‌لمس برای مخاطب ماجراجو! ایوانویچ، معلم سرخانه بچه‌های ژنرالی روسی، در طی رفت‌وآمدهایش عاشق نادختری این ژنرال می‌شود. از طرفی، این ژنرال ورشکسته می‌شود و بدهی بسیاری بالا می‌آورد و تنها امیدش ارث مادربزرگش است. در رمان قمارباز نیز با لایه‌های داستانی متفاوت و با شخصیت‌های بسیاری آشنا می‌شویم. شب های روشن داستایوفسکی رؤیاهای پسر جوانی است که تنها زندگی کرده و در این تنهایی، با شهر دوست شده.
او به کمک این رمان، عقاید و ایده‌آل‌های ذهنی خودش را نیز مطرح کرده است که می‌توان آن‌ها را یک حساب شخصی در نظر گرفت. داستان‌های فئودور داستایوفسکی بهترین نمونه از تجلیِ افکار و ایده‌های فلسفی در ادبیات‌اند. او در کتاب‌هایش به واکاوی دقیق تعارضات فکری و عاطفیِ انسان مدرن پرداخته است. داستایوفسکی از نخستین متفکرانی بود که خطراتِ واقعیت هولناکی را که فریدریش نیچه از آن با تعبیر «مرگ خدا» یاد کرده بود دریافت.
رمان “جنایت و مکافات” (Crime and Punishment) یکی از برجسته‌ترین آثار داستایوفسکی است. این کتاب در سال ۱۸۶۶ منتشر شد و داستان آن حول محور راسکولنیکف، جوانی فقیر و تحصیل‌کرده است که تصمیم به ارتکاب قتل می‌گیرد. رمان به تحلیل عمیق روانی و فلسفی گناه و رستگاری می‌پردازد و تأثیر عمیقی بر ادبیات روسی و جهانی داشته است. از جمله آثار برجسته داستایفسکی می‌توان به “جنایت و مکافات”، “برادران کارامازوف”، “خاطرات خانه اموات” و “زیر زمین” اشاره کرد. او به دلیل قدرت ذهنی و دیدگاه‌های بی‌نظیر خود، همواره به یکی از برجسته‌ترین نویسندگان روسیه و جهان شناخته شده است. دومین شاهکار معروف داستایوفسکی و آخرین اثر او، کتاب «برادران کارامازوف» با نام انگلیسی (The Brothers Karamazov) است که در ۱۸۸۰ منتشر شد.
او پس از از دست دادن احترام در شهر، پیاده از خانه‌ی خود خارج می‌شود تا به سفر برود. بعد از مسافرت با دوست جدیدی که انجیل می‌فروشد آشنا می‌شود و تصمیم می‌گیرد که خواندن انجیل را از سر بگیرد. اما به سرعت بیمار می‌شود و خدا را بر بالین مرگ خود مشاهده می‌کند. به قول استفان، دلیلی برای خاموش کردن عشق به خدا و نفی حضور او، وجود ندارد. در سناریوی استفان یا همان داستایوفسکی، شیاطین یا مردمی که علیه رژیم مبارزه می‌کنند و دست به خشونت می‌زنند، همگی تحت تاثیر ایده‌های جدید غربی هستند. در بخشی از رمان، استفن می‌گوید که پیوتر و پیروانش تسخیر و جن زده شده‌اند.
داستایوسکى از زمره نوابغى است که از اثرى به اثر دیگر مى‌پردازد و پیش مى‌رود و این پیشرفت مداوم است تا آن هنگام که مرگ ناگهان آن را متوقف مى‌سازد. شیاطین همیشه در جسم آن قربانی که در آن حلول کرده‌اند باقی نمی‌مانند. خدا بیدار است و روزی خواهد رسید که این انبوه درهم شوریده شیاطین درهم رانده شوند و در جسم خوک‌ها حلول کنند، و خوکان دیوانه‌وار در دریاچه فرو افتند.
ثبت ديدگاه