برای عموم ناشناخته بود تا اینکه ارنست جونز در سال1953 در کتاب خود به نام زندگی و آثار زیگموند فروید آن را فاش ساخت». اروین دیوید یالوم (Irvin David Yalom) روانپزشکیست که بیشتر بهعلت آموزههایاش در ارتباط با رواندرمانی گروهی و مدل خاصی که از رواندرمانی اگزیستانسیال یا رواندرمانی وجودی ارائه کرده شهرت دارد. او در یکی کتابهای خود بهنام «رواندرمانی اگزیستانسیال» روشها و افکار پایهای خود پیرامون موضوع رواندرمانی اگزیستانسیال را در چهار سرفصل اصلی تنهایی، پوچی، مرگ و آزادی شرح داده است.
ملاقاتهای متعددی بین نیچه و دکتر برویر رخ میدهد که در آن مکالمات عمیقی حول مباحثی چون رنج انسان، نقش ضمیر ناخودآگاه و معنای زندگی در بینشان شکل میگیرد. دکتر برویر با ایدهای تلاش به درمان نیچه میکند و آن ایده این است که خود در مقام یک مددجو در مقابل نیچه قرار بگیرد و از او کمک بگیرد و در خلال مکالماتی که با او خواهد داشت تلاش به درمان او به روش بیاندرمانی کند. ایدهای مناسب که البته روند کار در آن کمکم تغییر میکند و دکتر برویر ناگهان خود را در جایگاهی میبیند که با بیاندرمانی توسط نیچه در حال درمان شدن است. در پی این مکالمات و ملاقاتها هریک از این دو به کشف نقاط تاریک ناخودآگاه خود میپردازند.
چیزهای زیادی آموختهام که گفتن همۀ آن مطالب از حوصلۀ مخاطب خارج میشود. امیدوارم فرصتی دیگر پیش بیاید و باز در مورد این کتاب، گپ و گفت دیگری داشته باشم. از دیگر جذابیتهای وقتی نیچه گریست ، مجادلههای لفظی بیپردهایست که بین برویر و نیچه اتفاق میافتد. نیچه سعی میکند از آزادی انسانی بیحضور هیچ خدایی سخن براند و برویر قصد دارد زیرکانه روزنی برای ورود به روانِ پریشان او بیابد.
در نهایت هم مشکل جسمی نیچه تا حد زیادی بهبود مییابد و هم وسواسهای فکری آن دو نسبت به زنان زندگیشان که ظاهراً در داستان حالتی نمادین نیز دارند برطرف میگردد. برویر به زندگی خانوادگی خود بازگشته و رابطهای بهتر با ماتیلدا برقرار میکند و نیچه درمییابد که تصور اشتباهی در مورد سالومه داشته است. پیشنهاد این است که نیچه در مقابل درمان میگرن نیچه بیماری روانی برویر، ترس از ناامیدی و مشکلی که درمورد برتا دارد را درمان کند. در حقیقت برویر خود را نمونهی بشری میداند که به عقیدهی نیچه خدا را کشته و به پوچگرایی مبتلا شده و اینک درمانی برای این بیماری ندارد و از نیچه میخواهد که با آزمایش روی او درمانی برای این مشکل بشر، یعنی ناامیدی مطلق ناشی از پوچی، بیاید.
دیدارهای دکتر برویر با فروید نیز از دیگر قسمتهای جذاب رمان است. فریدریش نیچه در بهار سال 1882 توسط پل ره به لو سالومۀ جوان معرفی شد و این ملاقات در ماههای بعد به عشقی پاک، سوزان و گذرا منتهی شد. لوسالومه بعدها به عنوان روانکاو و نیز نویسندهای برجسته مشغول به کار شد. او به دلیل دوستی نزدیکش با فروید و نیز روابط عاشقانهاش، خصوصاً با شاعر آلمانی راینر ماریا ریلکه معروف است.
وسواس فکریای که ممکن است در زمینههای مختلف برای هر کسی پیش آید. شیگاکو تریبیون دربارهی این کتاب گفته است که بهترین داستانسرایی دربارهی اندیشههای متفکری بزرگ پس از فروید است. یالوم این ماجرا را از یادداشتهایی که نیچه پس از هرگفتگو با دکتر بروئر نوشته، برداشت کرده است. “وقتی نیچه گریست” یک کتاب مرجع برای فهم بهتر زندگی و آثار نیچه است و درک بیشتری از تأثیر او بر روی فلسفه را فراهم میکند. این عبارت از جملهای است که بهطور خلاصه تآثیرگذاری نیچه بر روی فلسفه را توصیف میکند.
اگر به دنبال یک کتاب متفاوت و تأثیرگذار هستید، همین حالا نسخهای از این کتاب را تهیه کنید و از مطالعه آن لذت ببرید. سه ضلع دیگر مثلث کتاب وقتی نیچه گریست ، را موضوعاتی مرتبط با عشق و شهوت، ترس و ناامیدی و وسواسهای فکری شکل میدهند. نیچه عاشق لوسالومه میشود؛ و وقتی لوسالومه او را از خود میراند، پرخاشگر میشود و چیزی نمیگذرد که ناامیدی و ترس یر وجودش غلبه پیدا میکند و دست آخر، دچار وسواسهای آزاردهندۀ فکری میشود. در مکالمههای طولانیای که در ادامهی کتاب وقتی نیچه گریست بین نیچه و برویر ردوبدل میشوند به نکات متعددی اشاره میگردد که ذکر تمامی آنها در این نوشته نه میسر است و نه بهجا.
شخصیتها کمی تغییر یافته هستند و خصوصیات آنها در رمان دقیقاً با خصوصیات اخلاقی آنها در عالم واقع منطبق نیست؛ به عنوان مثال میگویند سالومه به دلیل غرور ذاتی هرگز حاضر نمیشد برای کمک به نیچه اقدام کند. در ابتدای داستان پروفسور برویر برای تعطیلات به ونیز رفته است. در تاریخ ۲۱ اکتبر ۱۸۸۲ دختری به نام لو سالومه یادداشتی کوتاه و بدون آدرس فرستنده به هتل محل اقامت برویر میفرستد به این مضمون که آینده فلسفه آلمان در خطر است و فردا صبح باید او را ببیند. پیش از خواندن این مقاله، میتوانید مطلب «نگاهی به کتاب وقتی نیچه گریست» را در وبلاگ کتابچی مطالعه نمایید. به کلاس درس عجیبی میماند که با اشتیاق ساعتها روی نیمکت خشکت میزند و پای درسگفتارهای فلسفی و کلامدرمانیهای فیلسوفانۀ نیچه وروانکاویهای عجیب برویر مینشینی و با لذت با همۀ وجودت، به همۀ اتفاقاتش مینگری و گوش فرا میدهی.
نگرانی او روانپزشکانی هستند که رسالت خود را در ازای افزایش درآمد یا مسائل عاطفی و احساسی فراموش کنند و باعث آسیب بیشتر به خود و دیگران شوند. یالوم توانسته با تکیه بر تواناییهای نویسندگی، اصول روانشناسی را در قالب داستانها و ماجراهای جالب و جذاب بیان کند. بهطوری که برای خواندن آثار این نویسنده لازم نیست حتما دانش خاصی در زمینهی روانشناسی داشته باشیم. این کتاب در اصل با عنوان “Irina’s Hat” منتشر شد و توسط ناشر انتشارات نسل نو به زبان فارسی ترجمه شده است. کتاب به زندگی و آثار فیلسوف آلمانی فریدریش نیچه میپردازد و به بررسی ایدهها و تأثیرات او میپردازد. عکس روی جلد کتاب در بهار سال ۱۸۸۲ توسط ژولِس بونِت از لو سالومه، پل ری و نیچه گرفته شده است.
ثبت ديدگاه