آقا هم بارها گفتند ظریف نظراتی را اجرا کرده که خودش با آن مخالف بوده، اما چون نظر من بوده، رفته و اجرا کرده است. بعد از سخنرانی ایشان، من هفت صفحه گزارش خدمت ایشان فرستادم که من این حرفها را زدم و یکی از آن حرفها همین بود که ما مجری سیاست هستیم و خودمان تصمیم نمیگیریم. یعنی عین حرفی که حضرت آقا زده بودند را من در آن نوار گفته بودم. شنیدم که ارائه دیدگاههای من خدمت ایشان بعد از آن، خیلی آرامشبخش بوده است. ترور و شهادت سیدحسن نصرالله ناشی از یک نفوذ قابل توجه است.
چون دو طرف ارادهاي کافی براي انجام مذاكره عميقتر نداشتند. به نوشته این کتاب تنشزدايي در سياست خارجي ايران از دوره آقاي هاشمي در پايان جنگ آغاز و در دوره آقاي خاتمي در قالب استراتژي سياست خارجي رخ نمود. تعامل ايران با آمريكا در موضوع حمله به افغانستان و عراق در راستاي همان سياست تنشزدايي اتفاق افتاده و واكنشي خلقالساعه نبوده است. جواد ظریف از سال ۱۳۹۲ در کابینه دولت یازدهم «حسن روحانی» به عنوان وزیر امور خارجه وارد شد و تا به امروز در مذاکرات مهم سیاسی نقش پر رنگی ایفا کرده است. مؤسسهی Global Risk Insights در سال ۲۰۱۵ ظریف را به عنوان ریسکپذیرترین سیاستمدار جهان معرفی کرد. هوالوکیل به عنوان یکی از کاملترین فروشگاه های اینترنتی، با جمع آوری بهترین کتاب های حقوقی از ناشرانی بزرگ در این زمینه همچون میزان، مجد، گنج دانش، جنگل، چتردانش، دادآفرین، دوراندیشان، مکتوب آخر، طرح نوین، کمک آزمون، شهر دانش، آوا، و …
بخش اول با عنوان «روزهای زندگی» و بخش دوم آن «بازخوانی دیپلماسی ایرانی» است. بخش اول کتاب دربارهی زندگی شخصی ظریف، تولد، خانواده، تحصیل و ازدواج اوست. در ادامهی بخش اول محمد جواد ظریف از همراهی با انجمن اسلامی دانشجویان میگوید، از زمانی که او برای ادامهی تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه کلمبیا و بعد به دنور میرود. من در این کشور سالها وزیر و سالها سفیر بودم و یعنی سی و خوردهای سال عهدهدار مقامات حساس کشور بودم. بعد سفیر و معاون نماینده دائم نزد ملل متحد شدم؛ معاون وزیر امور خارجه و نماینده دائم ایران در ملل متحد بودم و از سال ۹۲ تا سال ۱۴۰۰ نیز وزیر امور خارجه بودم که علی القاعده همه این مناصب حساس هستند. بعد از تحویل وزارت امور خارجه هم من دیگر دنبال نکردم که مجلس چه قوانینی را مصوب کرده است.
در همان ایام تحصیل در کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو و به صورت کارمند محلی و بعدها به عنوان دیپلماتی شایسته فعالیت دیپلماتیک خود را ادامه داد. ظریف بعد از تحصیل در مقام سفیر ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک حضور داشت. کتاب آقای سفیر شرح کاملی از زندگی شخصی و کاری جواد ظریف است که از زبان خود او به صراحت و شفافیت در دو بخش بیان میشوند. مباحث این کتاب با هدف آشنایی بیشتر و درک بهتر خواننده از تاریخ سیاست خارجه ایران از زمان تاسیس تا امروز جمعآوری شده است. کتاب آقای سفیر صرفا مرور خاطرات دکتر ظریف نیست بلکه اقدامات و اتفاقاتی که در سطح ملی و بینالمللی سیاست خارجه افتاده نیز توضیح میدهد. خواندن کامیابیها و ناکامیهای ظریف در این کتاب میتواند برای عموم مردم به ویژه افرادی که به سیاست خارجی ایران علاقهمندند خواندنی و کاربردی باشد.
در تحلیلگری خودم را مجتهد میدانم و معتقدم که باید نظرم را بدهم؛ چون دیدهبان نظام و دیدهبان کشور هستم. روز ۱۱ مرداد آقای دکتر پزشکیان برای من حکم معاونت راهبردی زدند و روز ۱۲ یا ۱۳ مرداد این بازیهای رسانهای شروع شد که فرزندان فلانی دو تابعیتی هستند. حالا بعضیها دروغهایی گفتند که ویزای من سیاسی بوده و دیپلمات بودم که نه، آن وقت کارمند محلی و دانشجو بودم و هیچ وقت هم ویزایایوان که یکی به آنها گفته و آنها هم تکرار میکنند، نداشتم. به خاطر همین هم این تابعیت قهری میشود و هیچ وقت هم هیچکس به من نگفته بود که این تابعیت قهری تو مشکلی دارد. بعد از شهادت شهید سلیمانی اولین کاری که کردم، اسم آن ساختمان را به نام «شهید سلیمانی» نوشتیم. قطر که در آن زمان ریاست دورهای شورای امنیت را برعهده داشت، از طریق وزیر خارجهاش، شیخ احمد بن جاسم، مذاکرات قطعنامه ۱۷۰۱ را مدیریت میکرد.
در مجموع ظريف تصديق ميكند كه مضاف برآن برخي رفتارها و اظهارنظرها در داخل هم سبب بدگماني غربيها و صدور قطعنامه های مکرر و ظالمانه عليه ايران شده است. عمده مسئولان نظام جمهوري اسلامي ايران در بيان گذشته خود معمولاً روايت تکراری و يكساني ارائه می کنند . عمدتاً می گویند كه از خانواده فقير اما متدين و مذهبي برآمده و از زمان كودكي با شیوه های مختلف با حكومت پهلوي در ستیز وسازگاري بوده اند. روايت ظريف از كودكي و خانوادهاش اما متفاوت از گذشته سرایی دیگران است. او ميگويد در خانوادهاي مذهبي اما بازرگان و متمول ديده به جهان گشوده و پدرش هيچگاه سرسازگاري با جمهوري اسلامي نداشته است. نشر نی در سال ۱۳۶۳ تأسیس شده و تاکنون در حوزههایی چون ادبیات، علوم اجتماعی، علوم سیاسی، حقوق، اقتصاد، مدیریت، دین، فلسفه، تاریخ، روانشناسی، علوم طبیعی و هنر بیش از ۱۵۰۰ عنوان کتاب راهی بازار نشر کرده است.
زمان مذاکراتی که در بُن با آمریکاییها در مورد افغانستان داشتیم و بعد از آن، من با دستور رهبری سه دور مذاکره با آمریکاییها داشتم، دو دور قبل از حمله آمریکا به عراق و یک دور بعد از حمله آمریکا به عراق که در ژنو برگزار میشد. در مجموع کتاب « آقای سفیر» حاصل بیش از 40 جلسه گفتگوی مستقیم با محمد جواد ظریف، یکی از مهمترین و بی واسطه ترین منابع برای درک واقعیات و پیچیدگی های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید. كتاب «آقای سفیر » در سال 92 از سوی نشر نی منتشر شده است . یادم هست در دو دور از این مذاکرات، مرحوم شهید سلیمانی در این دفترچههای کوچک که بچههای مدرسه در آن مشق مینویسند، روی اینها یادداشت مینوشت. یکی دو دور، شبی که من میخواستم بروم هفت هشت صفحه موضوعات را نوشته بود و فرستاد برای من که وقتی دارم به ژنو میروم، مطالعه کنم.
اين كتاب مقاطع مختلفي از زندگي دكتر ظريف از دوران طفوليت تا آخرين سمت او به عنوان سفير ايران در سازمان ملل را پوشش داده و روایت دست اولی درباره مهمترين وقايع سياست خارجي ايران در سالهاي بعد از پيروزي انقلاب ارائه كرده است. كتاب «آقاي سفير» ميكوشد تا از منظر تاريخي دريچهاي تازه و بدیع به فهم سياست خارجي ايران بازنمايد و حسب ضرورت در توضيح برخي رويدادهاي تاريخي از مباحث نظري نیز بهره گیرد. رابطه با امریکا یا هر کشور دیگری ابزار است و باید در جهت منافع ملی به کار گرفته شود. البته بنده اسرائیل را کشور مشروع نمی دانم و لذا در این قضیه موضوعیت ندارد. البته در دنیای به هم پیوسته کنونی، دو کنشگر مهم مانند ایران و امریکا به هرحال و خواسته یا ناخواسته با هم تعامل دارند مثلا در بوسنی در دهه ۹۰ میلادی، افغانستان و عراق از ۱۱ سپتامبر به بعد، سوریه، بحث هسته ای و…. و بنده به دلایل متعدد معتقدم که ما از تعامل مستقیم کمتر ضرر می بینیم.
ثبت ديدگاه