نکته اینجاست که این کتاب با مقدمه‌ای از مارتین اسکورسیزی شروع می‌شود که کتاب را مورد تمجید قرار می‌دهد. تعدادی از فیلم‌های سیدنی لومت از بهترین فیلم‌های ساخته شده در تاریخ سینما هستند و همین موضوع برای اثبات ارزشمندی این کارگردان کافی است؛ اما سیدنی لومت به غیر از «۱۲ مرد خشمگین»، «شبکه»، «بعدازظهرسگی» و بسیاری فیلم‌های دیگر، کتابی نیز از تجریبات خودش را برای عاشقان سینما به جا گذاشته است که اگر بهترین کتاب فیلمسازی نباشد قطعا یکی از بهترین‌هاست. «فیلم ساختن» مجموعه تجربیات این کارگردان فقید است که در آن در مورد موضوعات متعددی در مبحث سینما صحبت می‌کند.

آنان که گذشته‌اند و رفته‌اند نام و یادشان را گرامی می‌داریم، اما بزرگانی که زنده هستند را نیز باید تکریم کرد و تا زمانی که قلمی نویسا دارند و زبان گویا از وجود نازنین شان بهره برد. انتشارات صدرا (مرکز نشر آثار استاد شهید مطهری) در سال ۱۳۵۷ شمسی توسط استاد شهید آیت‌الله مطهری به منظور ساماندهی به امر نشر آثار معظم‌له و جلوگیری از پراکندگی در چاپ این آثار به وسیله ناشران متفرقه –که موجب کاهش کیفیت و بی‌نظمی در عرضه آن شده بود –تأسیس گردید. حدیثى هم که از پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم نقل شده و علم را منحصر در سه چیز مى‏داند،(76) ناظر به تکالیف و وضع آن روز مسلمین است (تا سراغ علومى چون انساب‏شناسى که فایده‏اى ندارد، نروند)، نه راجع به زمانى که مسلمین با آشنایى به قانون اساسى اسلام، به تدوین علوم مختلف پرداخته‏اند.

امام جمعه داراى برخى شرایط صورى است، مانند این که باید عمامه بر سر داشته و در طول خطبه‏ها ایستاده باشد و به سلاحى مانند شمشیر یا نیزه تکیه کند، اما مسأله مهم وظایف امام جمعه در ایراد خطبه نماز است. در قدیم، سطح فکر مردم پایین بود؛ لذا کمتر دچار شک مى‏شدند، اما طبیعى است که وقتى سطح فکر او بالا رفت، سؤالات بیشتر و مهمترى برایش مطرح مى‏شود که البته این، علامت رشد است. به هر حال، تا درد این نسل را درک نکنیم، جلو انحرافاتش را نمى‏توانیم بگیریم، و اتفاقا دیگران از راه شناخت دردشان، این‏ها را منحرف کرده‏اند. همه به حساب عالم و تشویق به احترام و دست‏بوسى وى گذاشته شد و مردم به جاى توجه به علم و فضیلت آن، توجهشان به فضیلت احترام علما جلب گردید. به هر حال در این جا چندان قصد نداریم که به نفع اسلام تبلیغات کنیم که چگونه از علم طرفدراى کرده است؛ چرا که این سخن‏ها زیاد گفته مى‏شود.

ممکن است در این جا، انتقادى مطرح شود که این بحث علم و جهل از نظر اسلام، بسیار کلى بود و نتیجه این بحث که همه ما افسوس بخوریم، چرا چنین کارى نمى‏شود. اخیرا موسسه یونسکو فعالیتهاى عظیمى براى تعلیم و با سواد کردن کشورهاى عقب افتاده، از جمله کشورهاى اسلامى، آغاز کرده است؛ من نمى‏دانم نیت آن‏ها از این کارها چیست؟ شاید یک منظور استعمارى در پشت پرده باشد؛ البته نمى‏خواهم با اظهار بدبینى، پرده سیاهى روى تقصیرکارى‏هاى خودمان بکشم. البته استعمار و استثمار، ما را بر این حالت در نیاورده‏اند؛ ما خودمان قبلا به این حالت در آمدیم، آن‏ها فقط سعى دارند که ما در این حالت باقى بمانیم. البته این منتهاى آرزو ماست، اما در درجه اول، باید فکر دینى که الان ما متدینها و نماز خوانها و … ریشه اشتباهات مذکور، این بوده که فقط براى برخى روى شخصیتها اعتبار قائل بوده‏اند نه عامه مردم؛ فکر مى‏کرده‏اند احیاگر دینى؛ یعنى نظریه‏پرداز جدید؛ در حالى که زنده بودن دین، تابع میزان عمل به دین است.

مباحثی مانند ارتباط با بازیگر، تدوین، روابط استودیویی، قاب‌بندی و بسیاری مباحث دیگر که هرکدام به نوبه خود بسیار باارزش هستند. این کتاب آموزش اصول سینما نیست؛ این کتاب در مورد خود اصل هنر سینماست و ترجمه بهمن فرمان‌آرا که خود کارگردانی مهم در تاریخ سینمای ایران است ثابت می‌کند که این کتاب بدون شک یکی از بهترین کتاب‌های فیلمسازی تمام دوران است. کمتر کسی است که به تئوری سینما علاقه‌مند باشد و نام دیوید مامت را نشنیده باشد.

در مورد بسیارى از عبادات که تعبدى محض هستند (چون نماز و روزه و…)، احتمال تأثیر را شرط نکرده‏اند، اما در امر به معروف، شارع، کارها را به عهده عقل و منطق گذاشته است، به قول صاحب جواهر، یگانه چیزى که باید در نظر گرفت این است که به چه شکل و با چه کیفیت و وسیله‏اى، به هدف نزدیک مى‏شویم. البته به دو نکته در این زمینه باید توجه کرد؛ اولا اگر چه دایره احتساب، یک دایره رسمى وابسته به حکومت بوده، سایر مردم هم وظیفه امر به معروف خود را تا آن جا که بر عهده عموم است، مثل تذکر و موعظه و اعراض و… انجام مى‏داده‏اند و آن را به عنوان یک وظیفه عمومى براى خود تلقى مى‏کرده‏اند. کتاب هایی که در ادامه مشاهده می کنید درباره مهارت‌هایی مانند گوش دادن فعال، بیان نظرات با احترام، حل اختلاف‌ها و بهترین راه برای بیان افکار و احساسات در موقعیت‌های مختلف به شما کمک می کنند. این کتاب ها می‌توانند به شما در تقویت مهارت‌های ارتباطیتان و ساختن ارتباطی موثر با دیگران کمک کنند.

پس وجوب علم، تابع میزان احتیاج جامعه اسلامى است و کارهایى که جامعه به آن‏ها نیاز دارد، آموختن علم آن‏ها واجب است. متاسفانه امروزه کشورهاى اسلامى، عقب مانده‏ترین و منحطترین کشورها در صنعت، علم، اخلاق و… یا باید بگوئیم؛ همان حقیقت اسلام در مغز و روح این ملتها هست، منتها خاصیت اسلام اینست که ملتها را به عقب مى‏برد؛ یا اعتراف کنیم که حقیقت اسلام، غیر از آن چیزى است که در مغزهاى ماست.