دسته‌ی دوم اسلام را عامل قطعی عقب‌ماندگی ایران شناسایی کرده و راه‌حل را بازگشت به ایران باستان و سنت‌های آن دانستند. عده‌ای هم باور داشتند که با رجوع به دوران صدر اسلام و کنار گذاشتن خرافات، اشتباهات و انحرافاتی که در زمان حکومت خلیفه‌های عربی و پادشاهان ایرانی به اسلام اضافه شده است، می‌توان مشکلات جامعه‌ی ایرانی را برطرف کرد. کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران اثر شهید مرتضی مطهری، یکی از مهم‌ترین آثار در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی است. این کتاب، در سه بخش «اسلام و مسئله ملیت»، «خدمات اسلام به ایران» و «خدمات ایران به اسلام»، به بررسی تأثیرات اسلام و ایران بر یکدیگر می‌پردازد. یکی از کتاب های ماندگار استاد شهید مرتضی مطهری کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران است. این کتاب که چندین بار چاپ و منتشر شد در آخرین ویرایش در سال 1357 توسط استاد شهید مطهری صورت گرفت.

اما از نظر فردی سلمان فارسی (سلمان منا اهل البیت) است که مورد احترام شیعه و سنی است.همین قدر سابقه‌ی ایرانیان با اسلام در زمان حیات پیامبر اکرم(ص) کافی بود که بسیاری از آنها با حقایق اسلام آشنا شوند، علاوه برآن که وضع دینی و حکومتی ایران در فساد غوطه ور بود که مردم ایران تشنه یک سخن جدید بودند. حکام و امرای اموی سخت لهویات را ترویج می کردند و به آن ها سرگرم بودند برعکس ائمه‌ی معصومین (علیهم السلام) شدیداً با آن مخالفت می کردند. در حقیقت مهم ترین عوامل نشر و تبلیغ اسلام یکی فطری بودن و دوم حضور توده‌ی مردم در آن می‌باشد. دانلود کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام را به محققان، پژوهشگران و علاقمندان به اسلام‌شناسی، تاریخ اسلام و تاریخ ایران اسلامی پیشنهاد می‌کنیم.

یکی از این اندیشمندان مرتضی مطهری بود که دغدغه‌های خود درباره‌ی هویت ایرانی را در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران بیان کرد. تا پیش از ورود تجدد و مدرنیته به ایران، به نظر می‌رسید هویت ایرانی با ترکیب دو لایه‌ی ایرانی و اسلامی به سازگاری مطلوبی رسیده است. ضعف شدید سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران در برابر غرب باعث شد تا این توازن به‌هم بخورد.

این اقدامات روشنگرانه به مذاق گروهک‌های جنایتکار خوش نیامد و در نهایت مطهری با ضرب گلوله به شهادت رسید.مجموعه آثار منتشر شده از مطهری به دو دسته‌ی تالیفی و سخنرانی‌ها تقسیم می‌شود که بخش گسترده‌ای از آن‌ها در مورد مسائل فقهی و آموزه‌های اسلامی است. مجموعه‌ی هشت جلدی «آشنایی با قرآن»، «مسئله حجاب»، «معاد»، «عدل الهی»، «تعلیم و تربیت در اسلام» و «نبرد حق و باطل» از جمله‌ی این آثار است. هنر ساختن دروازه‌ها و گنبدهای بزرگ که خاص معماری ساسانی بود  به مسجد های اسلامی و قصرها و معابد منتقل شد. طبق تاریخ، درزمان پیغمبر (ص) عرب از خودش صنعتی نداشت، هنر ساسانی مستقیماً ادامه یافته و به هنراسلامی منتقل شد. در مورد مسائل فقهی و آموزه‌های اسلامی، آثاری چون «آشنایی با قرآن»، «مسئله حجاب»، «معاد»، «عدل الهی»، «تعلیم و تربیت در اسلام» و «نبرد حق و باطل» از جمله‌ی آثار وی هستند. عده ای هم باور داشتند که با رجوع به دوران صدر اسلام و کنار گذاشتن خرافات، اشتباهات و انحرافاتی که در زمان حکومت خلیفه های عربی و پادشاهان ایرانی به اسلام اضافه شده است، می توان مشکلات جامعه ی ایرانی را برطرف کرد.

از نظر آن ها، اسلام عنصری بیگانه بود که ایران را از گذشته ی پرشکوهش دور کرده بود. تمامی حقوق و مطالب سایت برای تک بوک محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد. از سال 1388، بعنوان یکی از پیشگامان تخصصی خدمات کتابرسانی، افتخار خدمت به هزاران هموطن و صدها اداره و دانشگاه و بانک و …

کتاب نایاب “خدمات متقابل ایران و اسلام” یکی از آثار پژوهشی معلم شهید استاد مرتضی مطهری می‌باشد. ایرانیان بعد از 100سال که از فتح ایران به دست مسلمانان گذشت نیروی عظیمی به وجود آوردند. دستگاه خلافت اموی به خاطر اجحافات و انحرافات از تعلیمات اسلامی مورد بی‌علاقگی عموم مسلمانان واقع شد. ایرانیان با قدرت خود توانستند خلافت را از خاندان اموی به خاندان عباسی منتقل کنند. قطعاً اگر آن زمان می‌خواستند حکومت مستقل سیاسی تشکیل دهند یا آیین کهن خویش را تجدید کنند، برای آنان کاملاً مقدور بود ولی در آن وقت نه به فکر تاسیس حکومت مستقل در برابر دستگاه خلافت افتادند نه به فکر تجدید آیین کهن و دور انداختن آیین جدید.

بخش اول با عنوان “اسلام و ملیت ایرانی” شامل سه فصل است که در آن مطهری به بررسی موضوعاتی مانند فقه و فقاهت، فلسفه و حکمت، و عرفان و تصوف می‌پردازد. قرن بیستم با توجه به ایدئولوژی مدرنیته، منجر به بازنگری گذشته‌ی ملت‌ها و شناخت ریشه‌ها شد. عقب‌ماندگی‌های آشکار ایران نسبت به کشورهای اروپایی، برخی از روشنفکران را به جستجو درباره‌ی دلایل این عقب‌ماندگی مشغول کرد.

این رویداد تاریخی باعث تقسیم تاریخ ایران به دو دورهٔ ایران باستانی و ایران اسلامی گردید. از آن زمان تا به امروز، مفکران به بررسی ابعاد مختلف این تحول پرداخته و در مورد جنبه‌های مختلف آن تحلیل‌ها و تفسیرها ارائه داده‌اند. هم چنان که می دانیم در عصر مامون چون او از کارشکنی های بعضی افراد خاندان خود ناراحت بود تصمیم گرفت مناصب دولتی را به ایرانیان بدهد و از این رو گروهی ازبزرگان ایران را به نواحی مصر و شمال آفریقا فرستاد تا راه نفوذ مخالفین را ببندند. تحقیق و بررسی درباره ی این خاندانهای مهاجر که اکثراً از اهالی نیشابور، هرات ، بلخ و بخارا بودند نیاز به نوشتن چند مجلد کتاب دارد.

در این بین متفکران دیگری نیز بودند که دلیل عقب ماندگی ایران را در ناکارآمدی و بی لیاقتی حاکمان و پادشاهان ایران می دانستند. یکی از این اندیشمندان مرتضی مطهری بود که دغدغه های خود درباره ی هویت ایرانی را در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران بیان کرد. طبق مطالب کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران گروهی از آنها تقلید از دستاوردهای غرب را راه حل خروج از مشکلات ایران معرفی کردند. دسته ی دوم اسلام را عامل قطعی عقب ماندگی ایران شناسایی کرده و راه حل را بازگشت به ایران باستان و سنت های آن دانستند.

این برداشت‌ها در زمان مشروطه و پهلوی باعث شکل‌گیری جریانی به نام باستان‌گرایی شد که بیشتر در بین جامعه‌ی نخبه‌ی آن روز که دیدگاه‌هایی غرب‌زده داشتند، طرفدار داشت. از نظر آن‌ها، اسلام عنصری بیگانه بود که ایران را از گذشته‌ی پرشکوهش دور کرده بود. «مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلام»، «مقالات فلسفی»، «اسلام و مقتضیات زمان» و «اصول فلسفه و روش رئالیسم» نمونه‌هایی از این آثار هستند. سومین جریان ضد اسلامی که ایرانیان بیش از سایر اقوام عکس العمل مخالف نشان دادند شیوع لهو و غنا و عیاشی بود. نفوذ اسلام در چین، هند، اندونزی و بسیاری از بلاد دیگر طبق نقل تاریخ به وسیله ایرانیان انجام شده است.