خسرو انوشیرون بیش از هر پادشاه دیگری در تاریخ ایران، به ویژه روزگار ساسانی، آوازه به عدالت دارد و شکوه و رونق دربارش در نزد دوست و دشمن زبان‌زد است. برای زرتشتیان، چنان که در ادبیات فارسی آنان نمود یافته است، انوشیروان و داستان‌ها و پندهای او یعنی تاریخ روزگار ساسانی، یعنی روزگار شکوه و رونق دین و یاد از آن به معنی یادآوری شکوه از دست رفته‌ای است که تلاش برای باز آوردنش وظیفه اهل دین و غایت تاریخ و زمان است. آنها تنها به انوشیروان دادگر می‌اندیشند که زمانه‌اش فرازین روزگار دوره‌ی تاریخی ایران پیش از اسلام است. با این حال، خاطره یزدگرد را چون شهیدی مظلوم به عنوان پایان آن شکوه و آغاز روزگار پرمحنت جاری همواره زنده نگه داشته‌اند و مبنای تاریخ خود ساخته‌اند. کتاب اوستا کتاب مقدس زرتشتیان و کهن‌ترین سروده‌ها و متن‌های دینی و ملی ایرانی است. این کتاب از هزاران سال پیش به عنوان دانشنامه ایرانیان و دربردارنده‌ی باورهای اساطیری و فرهنگی و ملی و مذهبی ایرانی، مورد توجه قرار داشت.

یشت‌ها مجموعه‌ای از ۲۱ سرود مذهبی در توصیف و ستایش عناصر مهم جهان از دیدگاه زرتشتیان و همچنین ادای دینی به خدایان کهن ایرانیان، همچون مهر و ناهید است. قدمت تمامی این سروده‌ها یکسان نیست و به دوره‌های مختلفی تعلق دارند. بر اساس اوستا، زادگاه زرتشت نیز همچون سایر ایرانیان باستان، «ایران‌ویج» یا سرزمین اقوام آریایی معرفی شده است؛ اما از مکان دقیق تولد او اطلاعات چندانی در دسترس نیست. اطلاعات به‌دست آمده از اوستا و یشت‌ها، محل تولد زرتشت را مناطق شرقی ایران می‌داند‌.

اما چنانچه شما در مورد وجود حق کپی رایت (copyright) برای هر یک از محصولات موجود در ایران جزوه اطلاعاتی در دست دارید لطفا آن را از طریق آیدی iranjozvecom@ در تلگرام با ما در میان بگذارید تا نسبت به حذف لینک موردنظر از ایران جزوه اقدام شود. برای دانلود کتاب اوستا به سایت مراجعه نموده و کتاب را به سبد خرید خود اضافه نمایید. سرودها و متون این کتاب به ترویج اخلاقیاتی مانند راستی، عدالت، درستکاری، صداقت، ملاحظه و مهربانی تأکید می‌کنند.

این روز که در این آیین آنان «خورایزد» نامیده می‌شود، هنگامه دعا و نیایش زرتشتیان در پرستشگاه‌ و آدریان است. حال در این اثر ما را بشناساندن زرتشت و هدف ایشان و تاثیر پذیریش اموزه های ایشان در زندگی دینوی و اخروی می پردازد. افزون بر مزدیسنا، چند دین دیگر هم زرتشت را یکی از شخصیت‌های محترم یا مقدس خود می‌دانند که از جمله این ادیان اهل حقنیازمند منبع، مانویت، بابیت، بهائیت، مذهب احمدیه و جنبش‌های نوینی چون مزدزنان است. مانی مدعی بود کامل‌کنندهٔ مأموریت زرتشت است و پیروان آیین بهائی از بهاءالله به عنوان یکی از نوادگان زرتشت نام می‌برند. – بر مبارزه با شر و نفرین‌ها، توحید خدا، اصول اخلاقی از جمله راستی و عدالت، عبادت و تعبد به خدا، و پاکدامنی و پاکیزگی در زندگی تأکید دارد. ولخش همان است که ما او را بلاش خوانیم در میان اشکانیان پنج شهنشاه به این نام شناخته شده اند.

اوستا به‌عنوان یکی از متون مقدس در دین زرتشتی اهمیت بسیاری دارد که از جوانب مختلف برجسته می‌شود. معمولا وقتی درمورد این کتاب صحبت می‌شود، فکر مخاطب به سمت یک کتاب کاملا دینی و مخصوص به زرتشتیان سوق پیدا می‌کند. گاهان، بخشی از یسنا، شامل سرودهایی است که به زرتشت نسبت داده می‌شود. این سرودها یکی از قدیمی‌ترین بخش‌های اوستا و یکی از مهم‌ترین منابع برای فهم آموزه‌ها و تفکرات زرتشت است. زراتشت‌نامه، دربرگیرنده متن منظوم زراتشت‌نامه اثر زرتشت بهرام پژدوست که در قرن هفتم هجری می‌زیسته است. مشار، خانبابا (1350)، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ج1، تهران +ج2، 1351؛ ج5، 1355.

دار مستتر گوید کسى که اوستا را گرد کرده است باید ولخش نخستین باشد، زیرا او مردى دیندار بوده است و بعضى گمان کرده اند که این شهنشاه ولخش سوم است که از (۱۴۸ تا ۱۹۱ ب م) پادشاهى کرد (از جمله آقاى آرتور کریستنسن مورخ معاصر است). پس از حمله اسکندر مقدونی و نابود شدن پراکنده شدن اوستا به دست آن ستمگر، تا سال‌ها اوستا پراکنده بود. یک بار در زمان پادشاهی بلاش اشکانی کوششی برای گردآوری آن انجام گرفت.

ویسپرد یکی دیگر از بخش‌های اوستا محسوب می‌شود که آموزه‌ها و تعلیماتی را در خصوص جشن‌های مذهبی زرتشتیان، اعمال روزانه آن‌ها، نمازها و گهنبارها، در خود جای داده است. این الحاق از اوستا، هرآنچه را که با ستایش‌ها و نیایش‌های پیروان مزدیسنا پیوند دارد، در ۲۳ بخش یا کرده به آنان انتقال می‌دهد. نشانی از تقدس آتش را می‌توان در جای‌جای تعالیم مزدیسنا احساس کرد و از همین رو، این نماد در عبادتگاه‌‌های زرتشتیان که به آتشکده نیز مشهور است، جایگاه ویژه‌ای دارد.

به همین ترتیب، اوستا به‌عنوان منبعی معتبر، گنجینه‌ای از دانش‌های انسانی و الهی را در خود جای‌داده و در طول تاریخ نقش بسزایی در شکل‌گیری هویت فرهنگی و دینی ایرانیان ایفا کرده است. افزون بر رسالات بالا، در گنجینه مانکجی کتابخانه مؤسسه‌کاما کتابی ۴۰۰ برگی بدون تاریخ و نام مؤلف، به ش160 زیر نام تاریخ کیان نگهداری می‌شود که به تاریخ اساطیری ایران از آغاز تا پایان ساسانی می‌پردازد52و دابار از کتابی بنام داستان باستان از آنِ مانکجی هوشنگ هاتریا یاد می‌کند که در 1276ق. برای استفاده دانش‌آموزان مدارس زرتشتی یزد و کرمان بکوشش هرمزدیار چاپ شده است.53 از این رو گمان می‌رود تاریخ کیان که در مجموعه مانکجی است، خواه اثر خود او و خواه اثر دیگری،‌ همین متنی باشد که زیر نام داستان باستان چاپ شده است. کتاب گوشه‌ای از فرهنگ ایران باستان ترجمه و نگارش فرهاد آبادانی که سال‌1348 توسط کانون زرتشتیان شریف‌آباد یزد در تهران چاپ شد، از دیگر آثار متأخر زرتشتیان درباره تاریخ ایران باستان است.