ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم. براساس شناخت این خطای شناختی است که افسران پلیس نباید پیش از روند شناسایی مجرمان، عکس مجرم احتمالی را به شاهد نشان دهند، زیرا خاطره واقعی شاهد ممکن است ناخودآگاه تغییر کند. در مواجهه با چنین مشکلی و بنا بر اصول تفکر نقاد باید ضمن دانستن محدودیتهای حافظه، به حقایق اثباتشده بیش از خاطرات یا شواهد شفاهی بها داد. در بخش دوم به تاریخ علم میپردازیم و به اینکه چگونه میتوان تفاوت بین علم خوب، علم بد و شبهعلم را تشخیص داد. در این بخش، نمونههای متعددی از شبهعلم مطرح شده که در آنها تلاشهای متعدد برای رسیدن به اکتشافات جدید به بیراهه رفته است.
تصور کنید کودکی دارید که در مواجهه با مسائل زندگی به جای پذیرش صرف، سوال میپرسد، تحلیل میکند و بعد بهترین راهحل را انتخاب میکند. این قدرت تفکر انتقادی است؛ مهارتی که نهتنها آینده تحصیلی و شغلی کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد، بلکه آنها را به افراد مستقل و خلاقی تبدیل میکند. در این بخش، نمونههای متعددی از شبهعلم مطرح شده که در آنها تلاشهای متعدد برای رسیدن به اکتشافات جدید به بیراهه رفته است. همچنین اشتباههای بزرگ علمی را بررسی میکنیم و درسهایی را که باید از این اشتباهها فراگرفت. در بخش پایانی این دوره یاد میگیرید که چگونه تفکر نقاد، دانش علمی و دانش سازوکارهای خودفریبی را در زندگی روزمره بهکار ببندید. در کتاب «ذهن در حال شکلگیری هفت مهارت اساسی زندگی که هر کودک به آن نیاز دارد»، النا گالینسکی بر اهمیت آموزش مهارتهای تفکر انتقادی به کودکان تأکید میکند.
تفکر انتقادی بهعنوان یکی از ضروریترین مهارتها در دوران کودکی، پایهگذار آیندهای روشن برای کودکان است. مزایای تفکر انتقادی در کودکان نهتنها آنها را در مواجهه با چالشها و مشکلات قویتر میسازد، بلکه زمینهساز رشد فکری، اجتماعی و حرفهای آنها در آینده خواهد بود. با پرورش این مهارت، کودکان آمادهتر میشوند تا در دنیای پیچیده امروزی زندگی کنند و از فرصتهای مختلف بهرهبرداری کنند.
در این کارگاهها، مباحثی چون مدیریت روابط زناشویی، مشکلات عاطفی کودکان و نوجوانان و نحوه تربیت درمانگران حرفهای مورد بررسی قرار میگیرد. کودکان با تمرین این مهارتها میتوانند بهطور مؤثری در برابر مشکلات زندگی ایستادگی کنند. این آموزشها به آنها کمک میکند تا به تواناییهای تفکر انتقادی خود اعتماد کنند و در موقعیتهای مختلف زندگی از آن بهره ببرند. این مهارتها در آینده آنها را به تصمیمگیرندگانی هوشمند و توانمند تبدیل میکند. به اشتراک گذاشتن تجربیات مختلف، چه از طریق کتابها، اینترنت یا صحبت با دیگران، به کودکان کمک میکند که به اطلاعات عمیقتری دست یابند.
رنج می کشیم و با این که به زبان، اخلاق مندی را ستایش می کنیم، دیگران را رنج می دهیم؛ و نمی فهمیم چرا. هم اکنون میتوانید برای خرید کتاب تفکر نقاد دکتر اکبر سلطانی از فروشگاه اینترنتی کتاب روز اقدام کنید و در اسرع وقت کتاب را درب منزل خود تحویل بگیرید. همچنین سایر منابع مورد نیاز شما از جمله کتابهای زبان وزارت بهداشت، منابع استخدامی و تکست بوکهای پزشکی نیز قابل سفارش است. دیلامین و اسپرینگ در این کتاب با نوشتن متونی کوتاه و طرح پرسشهایی هدفمند و چالشبرانگیز تلاش میکنند کودکان را به یادگیری تفکر نقادانه ترغیب کنند.
با تقویت این مهارت، کودکان میتوانند در آینده با چالشها و تغییرات بهخوبی روبهرو شوند و به موفقیتهای بزرگتری دست یابند. یکی از راههای تقویت فواید تفکر انتقادی در کودکان، آموزش مهارتهای حل مسئله است. وقتی کودک با یک چالش روبهرو میشود، به طور طبیعی باید از مهارتهای تفکر انتقادی خود استفاده کند تا راهحل مناسبی بیابد. این فرآیند نه تنها توانایی تحلیل و تصمیمگیری او را تقویت میکند، بلکه به او یاد میدهد که چگونه مشکلات را از زوایای مختلف بررسی کند.
برای مثال اگر بهخاطر رفتن به دانشگاه هیجانزده هستید، از آن روست که فکر میکنید در دانشگاه اتفاقات خوبی برای شما خواهد افتاد. اگر از رفتن به کلاسی میترسید، از آن روست که فکر میکنید خسته کننده یا دشوار خواهد بود. 5- ارزیابی استدلال شامل بررسی موجهبودن مفروضات، مرتبط و کافیبودن دلایل و اطمینان از حذف نشدن (عامدانه و غیرعامدانه) شواهد ناقض استدلال. دلیل میتواند در اینجا شامل مفروضات، شواهد، دادهها، مدارک و براهین باشد. نتیجهگیری نیز خود را در قالب ادعا، دعوی، حکم، گزاره و رأی نشان میدهد. از نظر بسیاری از افراد تفکر ناخودآگاه است که هرگز نمیتوان در قالب کلمات بیانش کرد.
۲- شناسایی و اجتناب از موانع تفکر نقاد شامل محدودیتهای ذاتی انسان، نحوه کاربرد زبان، منطق یا دریافت معیوب و دامهای روانشناختی و جامعهشناختی. در دهههای اخیر التفات به «تفکر نقادانه» (Critical Thinking) افزایش پیدا کرده است و در ایران نیز خوشبختانه بهخصوص در یک دهه اخیر شاهد تألیف و ترجمه آثاری مهم دراینزمینه بودهایم. کتاب کودک آتش سوزی در جنگل سبز که یکی از کتابهایمجموعه 30 جلدی سیمرغ است، در قالب داستان مهارت «تفکر نقاد» را به کودکان میآموزد. همچنین بچهها میتوانند با شرکت در آزمون این کتاب، که برگرفته از آزمون. بیشتر چیزهایی که به یاد میآوریم و باور داریم، یا مخدوش است یا کاملاً اشتباه. به نظر میرسد مغز ما پیوسته در حال تولید مشاهدهها، خاطرهها و باورهای گمراهکننده است؛ با وجود این ما همچنان تمایل داریم درستی تجربیات خود را مسلم فرض کنیم.
ثبت ديدگاه