کلیدر دومین رمان بلند جهان پس از کتاب «در جست و جوی زمان از دست رفته» است با تعداد کلماتی بالغ بر 950 هزار کلمه و دولت آبادی 15 سال از عمر خود را صرف نوشتن آن کرده است. کلیدر را «انتشارات فرهنگ معاصر» در 10 جلد به صورت گالینگور و شومیز منتشر کرده است و به تازگی نسخه الکترونیکی کلیدر منتشر شده است. یکی از مهم ترین تغییرات داده شده، آوردن زمان داستان کلیدر جلد اول به چندین سال بعد است. به نحوی که داستان در سال ۱۳۲۵ یعنی پس از پایان غائله آذربایجان آغاز می شود و در سال ۱۳۲۷ پس از تلاش نافرجام برای ترور محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران، پایان می یابد. ۳) فضای زندگی ایلی، که شامل حوزه‌ی اطراف کوه کلیدر است و مکان پردازش شخصیت‌های محوری‌ای چون گل محمد و سایر افراد خاندان کلمیشی است.
کلیدر را می توان نقطه اوج رشته آثار پیشین دولت آبادی به حساب آورد، که اغلب آنان داستان هایی کوتاه درباره مردم زجرکشیده و رنجور دهات خراسان است. این اثر، روایت زندگی یک خانواده کرد ایرانی است که به سبزوار خراسان کوچانده شده اند. همهٔ منتقدین با تحسین‌ها و تمجیدهای طرفداران کلیدر موافق نیستند. هوشنگ گلشیری، داستان‌نویس برجسته، یکی از اولین منتقدان جلدهای آغازین کلیدر بود. استفاده از اصطلاحات انگلیسی و فرانسوی توسط شخصیت‌های رمان که دایرهٔ واژگانشان احتمالاً خالی از آن وام‌واژه‌هاست و حتی نابهنگامی‌های زبانی از دیگر انتقادات امیرشاهی نسبت به اثر تحسین‌شدهٔ کلیدر است.
دولت آبادی رمان کلیدر جلد اول را بر اساس داستان واقعی گل محمد نوشته است. دولت آبادی برای ساخت و پردازش شخصیت گل محمد از کاراکترهای بی‌شماری در طول داستان کمک گرفته است تا به طور غیر‌مستقیم گل‌محمد را به مخاطب معرفی کند. گل محمد و یارانش به عنوان شخصیت‌های اصلی داستان علیه زمین‌داران قیام می‌کنند و به قهرمان روستاییان تبدل می‌شوند. رمان کلیدر با ۲٬۸۳۶ صفحه بزرگ‌ترین رمان فارسی است که ده جلد و پنج مجلد قطور به چاپ رسیده‌است. در سال ۱۳۶۳ مجموعهٔ کامل پنج جلدی کلیدر و همچنین مجموعهٔ تکمیلی سه جلدی آن برای کسانی که پیشتر دو جلد آغازین را خریده بودند، عرضه شد.
توصیفات او از رنج و فقر دهقانان آنچنان طبیعی و قانع‌کننده است که به آسانی می‌توان فهمید این توصیفات از تجربهٔ واقعی خود نویسنده نشئت گرفته‌است زیرا که با خیال‌پردازی نمی‌توان به چنین توصیفات واقع‌بینانه‌ای رسید. یکی از نکات با اهمیت در کلیدر گرایش عمیق نویسنده به بازنمایی زندگی واقعی مردم است. شناخت کامل نویسنده درباره زندگی مردم کویر و سنت‌های آن‌ها منبع غنی‌ای از آداب و رسوم مردم خطه‌ای از خراسان را فراهم آورده است. اطلاعاتی که درباره ایلات و عشایر خراسان در این کتاب مطرح می‌شود در حقیقت بیان‌گر حضور واقعی « کُردهایی» است که در دوران صفویه با انگیزه‌ها و اهداف سیاسی کوچانده شده‌اند.
کلیدر (Kelidar) داستانی حماسی درباره‌ی زندگی روستایی یک خانواده کرد (کرمانج) ایرانی است که در روستای اطراف سبزوار زندگی می‌کند. داستان و اتفاقات کتاب بر اساس واقعیت شکل گرفته است که روایت زندگی خانواده «کلمیشی گل محمد» قهرمان سبزوار در دوران کودکی دولت آبادی است. کلیدر – که هنوز هم برای بسیاری تلفظ نامشخصی دارد- نام کوهی در اطراف سبزوار است که قصه در آن رخ می‌دهد.
در کتاب‌فروشی آنلاین سیراف هزاران کتاب گویا و الکترونیکی در دسترس است که در میان آن‌ها کتاب رایگان هم وجود دارد. شما می‌توانید کتاب‌ها را خریداری کرده و در موبایل، تبلت، رایانه یا سایت بخوانید و بشنوید. مارال دختر جوان کردی است که داستان با حرکت او برای ملاقات پدر و نامزدش دلاور شروع می‌شود. او در ادامه‌ی داستان با گل محمد ازدواج می‌کند و همین موضوع باعث ایجاد کینه دلاور (نامزد سابق مارال) و اختلاف بین اقوام مختلف می‌شود.
کلیدر بازتابی از سیمای اجتماعی و فرهنگی نه تنها مردم دیار خراسان که ایرانیان است. گل‌محمد، پسر دوم خانواده که به‌تازگی از خدمت اجباری سربازی بازگشته و همسر نیز دارد، عاشق مارال می‌شود و او را به همسری می‌گیرد. این ازدواج تخم عدوت و مخاصمه را در دل دلاور، نامزد سابق مارال، می‌کارد. با گذشت داستان، تنش‌ها و کشمکش‌ها میان طایفه‌ها و خانواده‌های مختلف تشدید می‌شود و در میان این منازعات و دشمنی‌ها، گل‌محمد مردی را به قتل می‌رساند. پس از وقوع این حادثه، دو امنیه به بهانهٔ وصول مالیات گلّه‌هایی که وجود نداشت و در اصل برای تحقیق در رابطه با جنایت انجام‌گرفته به نزدیکی آن منطقه می‌آیند.
وقتی که سرانجام اربابان و حکومت با تیرباران گل محمد به ماجراجویی ها و یاغی گری های این قهرمان مردمی سبزوار پایان دادند، دولت آبادی پسربچه ای بود با پنج یا شش سال سن. دوران کودکی او آکنده بود از ذکر اشعار و داستان هایی که به مدح و مرثیه سرایی گل محمد می پرداختند. درباره دختر کرد جوانی است که سوار بر اسبش می شود تا به دیدار نامزد و پدر قهرمان اش که در شهر زندانی شده اند برود. شما با استفاده از زرین لینک همیشه و همه جا به کتاب‌ها و کتابخانه خود دسترسی دارید و می‌توانید به سادگی از هر فرصتی برای مطالعه استفاده کنید.
کلیدر داستان ایلات و عشایر خراسان را بازگو می‌کند و شاید بتوان در مورد آن گفت که به نوعی بازآفرینی تاریخ این قوم است. زندگی این گروه از مردم که در چهارچوب وقایع داستان شکل می‌گیرد، همان شیوه مرسوم زندگی ایلیاتی یعنی دام‌داری و دیم‌کاری است. بخش‌های بسیاری از متن رمان بازنمایی چگونگی کشمکش انسان با طبیعت است. نمود‌هایی چون خشک سالی،بیماری دام، جستجوی چراگاه، اداره‌ی خانوار ایلیاتی از جلوه‌های بارز زندگی عشیره‌ای است که در کلیدر تصویر شده است. انتشار چنین رمان حجیمی بحث‌ها و نظریات زیادی به دنبال داشت و منتقدان بسیاری در نقد این اثر قلم زدند.
بر اساس نتایجی که در ویکی‌پدیا آمده کلیدر دومین رمان بلند جهان است که در ۱۰ جلد و ۲۸۳۶ صفحه منتشر شده است. اولین رمان در این لیست در جستجوی زمان از دست رفته مارسل پروست است. ستار جوانی پینه دوز است که گل محمد در یکی از سفرهایش به شهر با او آشنا می‌شود و کسی است که باعث فرار گل محمد از زندان می‌شود. همان‌طور که در مبحث ساختار اجتماعی و سیاسی مطرح شد، بنا به وجود سه طبقه‌ی اجتماعی با سه مکان متفاوت در رمان مواجه هستیم. در کلیدر اگر یک روی سکه، مواجهه‌ی فرد با نظام اجتماعی است روی دیگر آن مبارزه‌ی انسان با سرکشی‌های طبیعت است.
ثبت ديدگاه