برای آنکه بیشتر با این حرفه و زوایای آن آشنا شویم، شاید بد نباشد آشنایی با ویراستاری را از کلمه ویرایش شروع کنیم. همچنین به جز این مطلب، در سمت راست شما (در کامپیوتر) یا در پایین (در گوشی موبایل)، مجموعه مقالات منتشر شده در مورد آموزش ویراستاری وجود دارد که با کلیک روی هر کدام می‌توانید آن را مطالعه کنید. فرهنگواره‌ی نامه‌نگاری به همراه آیین نگارش و درست‌نویسی انواع نامه‌ها، عنوان کتاب دیگری از حسن ذوالفقاری است. این کتاب از دو بخش با عنوان‌های نامه‌نگاری اداری و فرهنگواره‌ی نامه‌نگاری تشکیل شده‌است. در بخش اول کتاب به کلیات نامه‌نگاری به‌عنوان زبان رسمی ادارات و یکی از ارکان ساختار آنها پرداخته‌شده‌است.
اگر دوست داشتید این کتاب را بخوانید، هم می‌توانید نسخه‌ی چاپی آن را تهیه کنید و هم نسخه آنلاین را. نسخه‌ی چاپی توسط انتشارات «به نشر» منتشر شده و نسخه‌ی آنلاین را می‌توانید در اپلیکیشن‌‌های آنلاین کتاب‌خوانی به‌راحتی پیدا کنید. امروزه ابزارها و سایت‌های مختلفی به کمک ویراستاران در اینترنت وجود دارند.
همچنین نمونه‌هایی را در خصوص ویرایش متن فارسی و انگلیسی و اصول ویراستاری مقاله ارائه خواهیم کرد. اما قبل از هر چیز، لازم است ابتدا با انواع ویرایش در زبان فارسی آشنا شویم. ویراستاری عملی است که پس از نوشته شدن یک متن روی آن انجام می‌شود. این کار با هدف تولید یک اثر منسجم، یکدست، درست، دقیق و کامل انجام می‌گیرد که با معیارهای درست‌نویسی در زبان فارسی مطابق باشد.
بهتر بنویسیم یکی از خواندنی‌ترین کتاب‌ها در آموزش بنیادی‌ترین اصول درست‌نویسی و درس‌نامه‌ای جامع در این حوزه است. Microsoft Editor یک ابزار ویرایش متن مبتنی بر هوش مصنوعی برای تصحیح متون در پلتفرم‌های مختلف است؛ این ابزار توانایی بررسی خطاهای متنی را برای زبان‌های مختلف از جمله فارسی را نیز دارد. ویراست‌یار یک افزونه حرفه‌ای برای نرم‌افزار مایکروسافت ورد است که به صورت تخصصی برای ویرایش متون فارسی طراحی شده است؛ این ابزار امکان شناسایی خطاهای نگارشی، املایی و حتی علائم نگارشی را فراهم می‌کند.
مثال‌ها و تمرین‌های به‌کاربرده‌شده و پیوست نهایی کتاب، این مجموعه‌ی مفید و خوش‌خوان را تکمیل کرده‌است. هدف از این کار، انتقال معنا به شکلی واضح و گویا به خواننده است. برای این منظور، اصول و روش‌هایی تعریف شده است که با رعایت آنها می‌توان به متنی یکدست و روان دست یافت. بنابراین، وظیفه ویراستار، ویرایش متن از نظر ساختاری و دستوری است.
جمع بستن نادرست کلمات فارسی با “ات” و “ین” عربی، مثل “پیشنهادات” به جای “پیشنهادها”، از دیگر خطاهای شایع است. پیش از این، ویراستاران با همان متن‌های دست‌نویس سر و کار داشتند و تغییرات مورد نظر خود را با رنگی دیگر روی حاشیه‌های کاغذ می‌نوشتند. پس از رواج تایپ، نسخه‌های تایپ شده به دست آنها می‌رسید اما روند اصلاح متن به همان شیوه حاشیه‌نویسی پیش می‌رفت. اما امروزه با آشنایی بیشتر نویسندگان، محققان و ویراستاران با کامپیوتر و تایپ، متن به‌صورت الکترونیک به دست ویراستار می‌رسد و وی تغییرات را در همان فایل اعمال می‌کند. اگرچه هنوز شیوه کاغذی طرفدارانی دارد، اما شیوه الکترونیک می‌تواند دقت افراد را افزایش بدهد. زیرا پس از ویرایش، نیاز به تایپ مجدد نیست که سبب کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان نیز می‌شود.
بازخورد مستقیم استاد، بحث و تبادل نظر با سایر شرکت‌کنندگان، و تحلیل نمونه‌های موفق و ناموفق ویرایش از بخش‌های مهم این کارگاه‌هاست. فرهنگ املایی ویراستاران یکی از منابعی است که می‌تواند به شما کمک کند املای صحیح کلمات را جستجو کنید و یا معانی مورد نظرتان را در آن چک کنید. شکل صحیح املای کلمات، مقوله واژگانی، آوانگاری، معنا و شرح کلمه به شما نمایش داده می‌شود. همچنین واژه‌های همانند در فهرستی نشان داده می‌شود تا از دیگر کاربردهای کلمات مشابه آگاه شوید. نرم‌افزار ویراستار از نرم‌افزارهایی است که می‌توانید در ویرایش فنی یا صوری متون استفاده کنید.
پاک‌نویس ابزار آنلاینی است که برای بررسی و ویرایش متن فارسی طراحی شده است؛ با این ابزار می‌توانید خطاهای دستوری و نگارشی را شناسایی کنید. ویرایش متون فارسی یکی از اساسی‌ترین مراحل تولید محتوا و نگارش است؛ متون بدون ویرایش اغلب حاوی خطاهای املایی، نگارشی و ساختاری هستند که می‌توانند تأثیر منفی بر خواننده داشته باشند. در پیوست‌های کتاب آموزش ویراستاری و درست نویسی نیز شاهد فرهنگ‌وارۀ برابرهای فارسی برای واژگان بیگانه هستیم. متن‌های‌تان غلط زیاد دارد؟ پس خواندن کتاب «غلط ننویسیم» به قلم استاد ابوالحسن نجفی را در اولویت قرار دهید. این کتاب مستقیم رفته است سر اصل مطلب، یعنی چه؟ یعنی به شما نشان می‌دهد کجاها اشتباه رفته‌اید و غلط‌های نگارشی و املایی‌تان کدام است.
در جمله‌های مجهول فاعل مشخص نیست و مفعول به‌جای فاعل می‌نشیند. معمولاً در این نوع جمله‌ها برای خواننده و مخاطب سؤال ایجاد می‌شود. بهتر است تا جایی که می‌توانیم از فعل مجهول استفاده نکنیم؛ اما قبل از آن بهتر است چنین فعل‌هایی را بشناسیم. شاید بتوان گفت رایج‌ترین کاربرد نابه‌جای فعل استفاده از هست به‌جای است است.
نشانه‌گذاری طبق اصول و قوانین خاصی صورت می‌گیرد و از علامت‌های مشخصی استفاده می‌شود. کاربرد علامت‌های نشانه‌گذاری را در این بخش به طور کامل توضیح خواهیم داد. بنابراین ویراستار نقشی کلیدی و حیاتی در شکل دادن به یک اثر دارد، زیرا هم درک آن را برای مخاطب هموار می‌‌سازد و هم ایرادهای متن را برطرف می‌کند.
ثبت ديدگاه