تله‌های فکری راه‌های غیرمفید برای جمع‌آوری و پردازش اطلاعات هستند مانند توجه کردن به خطرهای بالقوه محیط به جای توجه به جنبه‌های خنثی، باور به اینکه همه‌چیز باید کامل باشد یا احساس مسئولیت مفرط درباره دیگران. کتاب «وسواس فکری- شناخت اختلال نگرانی وسواسی» با عنوان انگلیسی «Freedom from Obsessive Compulsive Disorder» اثر مدیر مرکز درمان اضطراب و اختلال وسواس فکری فیلادلفیا، جاناتان گریسون است که اولین بار سال ۲۰۰۳ منتشر و توسط اصغر اندرودی به فارسی ترجمه شد. گریسون جوایز زیادی را برای کار الهام‌بخش خود در درمان اختلال وسواس دریافت نموده و اولین گروه پشتیبانی OCD را در کشورش سازمان‌دهی کرده است. نویسنده در این کتاب، نشان می‌دهد که OCD می‌تواند شکل‌های بسیار زیادی، حتی فراتر از تصور انسان به خود بگیرد. درواقع هر فکری که مداوم در ذهنتان باشد و شما را مضطرب کند، وسواس فکری به شمار رفته و کاری که برای رهایی از آن‌ها انجام می‌دهید یک وسواس عملی است.

وسواس یکی از آن اختلالاتی است که می‌تواند تمام جنبه‌های مختلف زندگی انسان را تحت تاثیر قرار بدهد. ممکن است با شنیدن کلمه وسواس ناخودآگاه به یاد تمیزی و شستشوی بیش از حد دست‌ها بیفتیم اما این اختلال بسیار وسیع‌تر از صرف اهمیت دادن به تمیزی است. در این یادداشت نگاهی به چند کتاب می‌اندازیم که درباره وسواس، تاثیر وسواس بر زندگی و راه‌های درمان آن نوشته شده‌اند. ذهن ما رشته ثابتی از افکار دارند که در فعالیت‌های روزانه‌مان بر اساس آن‌ها عمل می‌کنیم. رویکرد و حالتی که شما برای توصیف هر تجربه به کار می‌گیرید، باعث ایجاد احساس‌هایی در شما می‌شوند.

هدف خودآموز فراشناختی، آموزش دانش و راهبردهای برای مقابله با تله‌های فکری رایج در اختلال وسواس فکری- عملی است. تله‌های فکری راه‌هایی غیرمفید برای جمع‌آوری و تبیین اطلاعات خاص هستند؛ مانند توجه کردن به خطرهای بالقوه در محیط به جای توجه به جنبه‌های خنثی، فکر کردن به اینکه همه‌چیز باید کامل باشد، یا احساس مسئولیت مفرط درباره دیگران. این کتاب یکی از کتاب‌های مفید برای شناخت این اختلال است و راهنمایی برای برخورد عملی و درست با وسواس است. این کتاب هم می‌تواند برای روان‌درمانگر‌ها مفید باشد و هم می‌تواند برای کسی که به اختلال وسواس مبتلا است سودمند باشد. تمریناتی که در این کتاب ذکر شده است، اگر با کمک روان‌درمانگر مجرب انجام شوند، کمک بسیار مفیدی به فرد مبتلا به وسواس می‌کنند. دکتر جان اردن مدیر آموزش بهداشت روان مراکز پزشکی کایزر پرمننته در شمال کالیفرنیا است.

وسواس فکری (OCD -Obsessive Compulsive Disorder) شامل افکار، تصاویر و تکانه‌هایی است که به صورت مکرر در ذهن ما تکرار می‌شود و به نظر می‌رسد که امکان کنترل کردن آن‌ها توسط فرد وجود ندارد. این الگوهای تکرار شونده ذهنی، انواعی از اختلالات اضطرابی را برای فرد به وجود می‌آورند و معمولا دیگر اختلال‌های روانی را تشدید می‌کنند. «کتاب کار درمان وسواس»، به خوانندگان درکی از مسائل و محرک‌های وسواسی جبری آن‌ها می‌دهد.

شخصیت اول داستان دختری به نام ایزا هلمز است، این دختر ۱۶ ساله از اختلال وسواسی مزمن رنج می‌رود و پدرش را در کودکی از دست داده برای همین با مادر معلمش زندگی می‌کند. در خلال این داستان، شخصیت اصلی با افراد دیگری نیز آشنا می‌شود که بر روی روند رمان اثری مهم و باورنکردنی می‌گذارند. اگر دوست دارید تا شرایط و حالات افراد مبتلا به OCD را درک کنید؛ این کتاب برایتان بسیار مناسب خواهد بود. کتاب کار درمان وسواس یکی از بهترین آثار خودآموزی است که از آن می‌توانید برای بهبود وسواس فکری خود استفاده کنید. این کتاب راهکارهایی جدید برای بهبود زندگی روزمره شما و دستیابی به آرامش ذهنی را برایتان به ارمغان می‌آورد. با وجود آن که اثر فوق یک کتاب کاربردی است در آن می‌توانید اطلاعات کاربردی فراوانی پیدا کنید که به روند درمانی‌تان کمک می‌کند.

اگرچه این کتاب برای مبتلایان به اختلال وسواس فکری- عملی نگاشته شده است، مطالعۀ آن برای دانشجویان و درمانگران نیز آموزنده و مفید خواهد بود. این برنامۀ آموزشی برگرفته از مدل‌های نظری تأییدشده ی روان‌شناسان برای تبیین اختلال وسواس فکری– عملی است و هدف آن آموزش دانش و راهبردهای مقابله‌ای با تله‌های فکری رایج وسواس است. تله‌های فکری راه‌های غیرمفید برای جمع‌آوری و پردازش اطلاعات هستند؛ مانند توجه کردن به خطرهای بالقوه محیط به‌جای توجّه به جنبه‌های خنثی، باور به این که همه چیز باید کامل باشد، یا احساس مسئولیت مفرط دربارۀ دیگران.

تمامی روان درمانگرها می‌توانند این کتاب را مطالعه کنند و متدهای درمانی آن را به کار ببرند. در کتاب فوق توضیحاتی درباره میزان اثربخشی داروهای مرتبط با اختلال وسواس نیز داده شده است. مطالعه کتاب‌های داستانی به ما کمک می‌کنند تا توانایی درک و همدلی را در وجود خودمان افزایش دهیم. در خلال داستان با نکات و مسائل مهمی آشنا شویم که به ما در برخورد با افراد مبتلا به اختلال وسواس کمک می‌کند و در نهایت، ما را به دنیایی می‌برد که با تمام بالا و پایین‌هایش، پناهی برای فرار از زندگی روزمره است. موضوع کتاب شامل روانشناسی، روان‌درمانی و مشاوره، روان درمانی وسواس, اختلال وسواس فکری می‌باشد.

به‌عنوان‌مثال، درصورتی‌که متوجه شوید مدام به خودتان می‌گویید “من نمی‌توانم در یک دفتر شلوغ کار کرد مناسبی داشته باشم” یا ” به نظر می‌رسد که این راه پایان خوشی ندارد” شما احساس‌های اضطراب‌آوری را برای خودتان ایجاد خواهید کرد. زیربنای این روایت را الگوهای فکری تشکیل می‌دهند که فراهم‌کننده‌ی زمینه‌ای برای تجربه کردن و شکل دادن به معنای آن هستند. وجود باورهای غلط و مواجهه نادرست با آن‌ها نیز می‌تواند به بروز افکار وسواسی منجر شود. اگر چنین افکاری را به شکل نادرست سرکوب کنیم پس از مدتی با قدرت و شدت بیشتر بازمی‌گردند و به ما صدمه می‌رسانند. عوامل محیطی، ژنتیکی و تربیتی نیز در به وجود آمدن وسواس تاثیر بسیار زیادی دارند و می‌توانند آن را تشدید کنند.

به هر میزان که شناخت بیشتری نسبت به وسواس داشته باشید امکان غلبه‌تان بر این اختلال بیشتر خواهد شد. این کتاب فوق العاده توسط لی بئر از اساتید برجسته حوزه روانشناسی رفتار درمانی نوشته شده است. هر کتابی که نیاز دارید و به ذهن شما خطور میکند را میتوانید از فروشگاه کتاب جم با تخفیف ویژه بخرید. کتاب جم به عنوان یکی از قدیمی ترین فروشندگان کتاب در زمینه کتب کمک آموزشی و فیلم های آموزشی، کمک درسی و کنکور، کتب عمومی، کتب کودک و بازی های فکری با نزدیک به دو دهه فعالیت تاسیس گردیده است. به محض ورود به سایت کتاب جم با دنیایی از کتاب ها و فیلم های آموزشی روبرو میشوید و میتوانید با بالاترین تخفیف اقدام به خرید محصولات نمایید.

به این نکته‌ی مهم هم توجه داشته باشید که این کتاب‌های معرفی‌شده بهتر است به‌عنوان مکمل، نه جایگزین برای درمان استفاده شوند. اگرچه می‌دانیم که OCD را نمی‌توان به‌طور کامل درمان کرد، اما همچنان می‌توان آن را تحت کنترل داشت. با این حال، هر چیزی که شبیه اختلال وسواس فکری- عملی است، واقعاً اختلال وسواس فکری – عملی نیست.