مدت زمانی میگذرد و گودی، عمیقتر میشود تا شکل حفره به خود بگیرد. حفره، شبیه به تاریکخانهای است که سمت بازش به سمت دنیای بیرون است. این اتفاقات هزاران هزار سال طول کشیده تا به ثمر نشسته و شبیه به اولین شکل از چشم پیچیدهی پستانداران شده است.
وقتی نور از محیطی به محیط دیگری وارد میشود که از نظر محتوا تفاوت دارند (مثلا از هوا وارد آب میشود) میشکند. چشم اجداد دو-زیست ما، وقتی از آب به خشکی آمدند، به اندازه چشم پدران دریاییشان بینقص نبود چرا که آن چشم برای محیط آب فرگشت پیدا کرده بود، نه خشکی. بعد از سالها و به تدریج چشم اجداد ما با شرایط خشکی وفق پیدا کرد، اما هیچوقت به بینقصی آنها نشد. بر خلاف ما، به عنوان مثال، اختپوس ریزترین جزئیات را حتی در تاریکی تشخیص میدهد و نقطه کور ندارد.
باایناوصاف، همواره این سؤال در ذهن انسانها وجود داشته که این نظم و پیچیدگی چگونه به وجود آمده. در طول تاریخ، فیلسوفان و دانشمندان بسیاری به این موضوع توجه کرده و به آن پرداختهاند تا بتوانند برای این پرسش اساسی بشر پاسخی جامع و قانعکننده بیابند. همچنین این کتاب به بحث میپردازد که چگونه ساختارها و رفتارهای بیولوژیکی پیچیده میتوانند از طریق فرآیند تدریجی انتخاب طبیعی پدید آیند، و این تصور را که چنین پیچیدگی به یک طراح آگاه نیاز دارد، از بین میبرد.
داکینز با ارائه شرحی جذاب و قانعکننده از انتخاب طبیعی، نشان میدهد که موجودات زنده چگونه بهتدریج و در طول زمان تغییر میکنند تا جهانی فوقالعاده پیچیده، متنوع و حیرتانگیز را به وجود آورند. کتاب ساعت ساز نابینا اثر ریچارد داوکینز است که توسط دکتر محمود بهزاد و شهلا باقری به زبان فارسی ترجمه شده است. ساعت ساز نابینا با این اعتقاد نگاشته شده است که مسئله ی وجود خود ما که زمانی بزرگ ترین معما به نظر می رسید، اکنون دیگر معما نیست چرا که پاسخ آن را یافته ایم. پیچیدگی موجودات زنده، بی تناسب با هماهنگی ظریف طرح ظاهر آن ها نیست. یکی از اهداف این کتاب این است که چشم هایی را که هنوز از شگفتیِ پیچیدگی های زیست شناختی گشاد نشده اند با این شگفتی آشنا سازد.
انتخاب طبیعی یعنی فرایند ناآگاه، کور و در پایه غیرشانسی که داروین آن را کشف کرد، هیچ هوشی ندارد. اگر بخواهیم بگوییم فرگشت نقش یک ساعتساز را در طبیعت بازی میکند، میتوان گفت آن یک ساعتساز نابینا است. در حقیقت ساعتساز نابینا، چشم انسان را به حقیقتی باز میکند که بعد از مطالعهی آن دیگر نمیتوانیم آن را در گونه به گونهی جانداران نبینیم؛ حتی بعد از گذشت بیش از ۳ دهه از انتشار اولین نسخه از آن.
ساعتساز نابینا مناسب کسانی است که به کتابهای علمی علاقه دارند و از خواندن مطالبی مربوط به زیستشناسی و فرگشت لذت میبرند. تنها ساعتساز، خود طبیعت است و همانگونه که داروین نشان داد، این نیروهای کور فیزیک هستند که چنین تنوع شگفتانگیزی از جانداران را روی کره زمین رقم زدهاند. مطالعهی کتاب ساعت ساز نابینا را به علاقهمندان کتابهای علمی و زیستشناختی، بهویژه دنبالکنندگان مطالب مرتبط با موضوع خلقت، تکامل و فرگشت توصیه میکنیم. “ساعتساز نابینا” اثری از ریچارد داوکینز، نویسنده و سازندهٔ ساعتهای معروف و مرموز است. سپس انتخاب مصنوعی را در مدل کامپیوتری که با استفاده از برنامهٔ آموزشی پیشرفتهتر ساختهٔ خودش تهیه کرده بود، بهتر نشان داد. جاندارانی که پدرانشان اهل دریا بودهاند و طرح شبیکه چشمشان، که از آنها به ارث برده بودند، به درد خشکی نمیخورده و شرایط نامساعدی را برایشان رقم میزده است.
داوکینز در این کتاب نشان میدهد که چطور تصادف در کنار انتخاب طبیعی، منجر به پیدایش موجودات پیچیدهای مثل انسان شده است. داروین مسئلهای را حل کرد که تا پیش از او تقریبا همه آن را به آفریدگار نسبت میدادند. محمود بهزاد و شهلا باقری برگردان این اثر را به عهده داشتهاند و انتشارات مازیار نیز آن را در ذیل مجموعهی قلمرو علم چاپ نموده و در اختیار مخاطبان قرار داده. ریچارد داوکینز، شخصیتی برجسته در گفتمان عمومی دربارهٔ علم، تکامل و تلاقی علم و دین بوده است. در حالی که او به دلیل کمکهایش در زیستشناسی تحسین شده است، به دلیل انتقاد صریح خود از دین نیز شخصیتی بحثبرانگیز برای خود ساخته است. شاید در سیارات دیگر موجودات پیچیدهتر از ما وجود داشته باشند و شاید بعضی از آنها از وجود ما مطلع باشند.
ثبت ديدگاه