فلزیاب وسیله ای است که برای ردیابی و تشخیص فلزات در زیر خاک، دیوار یا سطوح مختلف استفاده می شود. با توجه به قدرت و حساسیت دستگاه، فلزیاب ها می توانند اجسام فلزی را در عمق های متفاوت شناسایی کنند. آیا تا به حال شنیده اید که حمل فلزیاب جرم محسوب می شود؟ شاید این سوال برای بسیاری پیش آمده باشد که استفاده از فلزیاب ممنوع است یا خیر؟ با توجه به اینکه امروزه استفاده از فلزیاب برای مقاصد مختلفی رواج پیدا کرده، دانستن قوانین مربوط به این دستگاه بسیار اهمیت دارد.

همچنین، به افرادی که دستگاه ها را برای مصارف شخصی، مانند جستجو برای اشیاء گمشده، استفاده می‌ کنند، توصیه می‌ شود که از دستگاه‌ های فلزیاب فقط در مناطقی استفاده کنند که مشکلی از نظر قانونی یا امنیتی برای آن‌ ها ایجاد نکند. این میان، ‌ سازمان (وزارت) ‌ میراث فرهنگی به عنوان شاکی خصوصی وارد عمل شده و در مراجع قضایی برای افراد خاطی تشکیل پرونده می‌دهند و خواستار اعمال مجازات می‌شوند. قبل از پرداختن به قوانین، بهتر است ابتدا با دستگاه فلزیاب و کارکرد آن آشنا شویم.

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در مورد فلزیاب‌ها باید در نظر گرفت، استفاده غیرمجاز از آن‌ها برای حفاری و کاوش در محوطه‌های تاریخی و باستانی است. طبق قوانین ایران، عملیات حفاری و کاوش غیرمجاز در این محوطه‌ها، با هدف به دست آوردن اموال تاریخی و فرهنگی، جرم محسوب می‌شود. اگر کسی با استفاده از فلزیاب اقدام به چنین کاوش‌هایی کند، تحت تعقیب قانونی قرار خواهد گرفت.

فروش، تبلیغ و نگهداری از دستگاه‌های فلزیاب به اخذ مجوز از سازمان میراث فرهنگی احتیاج دارد و هرگونه تبلیغ از طریق رسانه عمومی باید حتما اجازه سازمان میراث فرهنگی را داشته باشد. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که به‌ علت اشتغال در مرغداری، دامداری، نساجی و معادن به فلزیاب نیاز دارید، می‌توانید برای این کار مجوز دریافت کنید. در صورتی‌ که با مجوز سازمان میراث فرهنگی این دستگاه را بخرید یا نگهداری کنید، این اقدام شما به‌ عنوان جرم فلزیاب در ایران محسوب نخواهد شد، چون مجوز لازم را کسب کرده‌اید.

یکی از سوالات رایج در میان افرادی که به کاوشگری علاقه دارند، این است که آیا حمل فلزیاب جرم است؟ جواب این سوال بستگی به شرایط مختلف دارد. بر اساس قوانین ایران، استفاده از دستگاه ها بدون داشتن مجوز قانونی جرم است. برای مثال، فردی که دستگاه را بدون مجوز از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حمل کند، مرتکب تخلف شده و ممکن است مجازات‌ های مختلفی از جمله جریمه نقدی، ضبط دستگاه و حتی حبس در انتظار او باشد. ماده ۷ هم تاکید می‌کند که ورود دستگاه‌های فلزیاب به دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی کشور منوط بوده و رعایت سایر مقررات ناظر به موضوع آن است. به گزارش سلام نو، قیمت یک دستگاه فلزیاب در بازار ایران به ۳۰۰ میلیون تومان رسیده است؛ خرید، ‌فروش، ‌استفاده و حتی نگهداری از آن بدون مجوز میراث فرهنگی، عملی مجرمانه محسوب می‌شود و اگر هنگام حفاری غیرمجاز، ‌کشف شود مرتکب به یک تا سه سال حبس، ‌محکوم خواهد شد. استفاده از فلزیاب بدون کسب مجوز و خارج از چهارچوب های قانونی، عواقب و مجازات هایی را در پی خواهد داشت.

به‌ ویژه اینکه بسیاری از این دستگاه‌ ها در مناطقی که آثار باستانی یا تاریخی وجود دارند، مورد استفاده قرار می‌ گیرند. ماده ۱۰ ـ تمام اشخاصی که از سایر مراجع ذی‌ربط مجوز دریافت کرده‌اند و در امور مذکور در این آیین‌نامه فعالیت دارند، ‌ مکلفند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه وضعیت خود را با مفاد این آیین‌نامه تطبیق دهند. ادامه فعالیت این قبیل اشخاص به تایید و صدرو مجوز از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور منوط است.